Đây là kết hợp của hai từ tiếng Anh “Britain” (Vương quốc Anh) và “Exit” (thoát ra), với hàm ý diễn tả sự kiện Anh bỏ phiếu để rời khỏi EU, tương tự từ Grexit được dùng để nói về khả năng Hy Lạp rời khỏi EU trước đó.

2. Câu hỏi trong phiếu là gì?

Người dân sẽ chỉ phải trả lời một câu duy nhất: “Liệu Anh nên tiếp tục là thành viên EU, hay rời khỏi EU?“. Họ được chọn một trong 2 đáp án: “Tiếp tục là thành viên EU” hoặc “Rời EU“. Tại Wales, câu hỏi sẽ được ghi bằng cả tiếng Anh và ngôn ngữ xứ Wales.

Cử tri phải lựa chọn đi hay ở lại EU.

3. Tại sao Anh lại tổ chức trưng cầu dân ý vào lúc này?

Thủ tướng Anh David Cameron từng cam kết tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý nếu ông giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử năm 2015, đáp lại những lời kêu gọi ngày càng gia tăng từ các nghị sĩ trong Bảo thủ của ông và đảng Độc lập Anh (UKIP), những người nói rằng Anh đã không có tiếng nói nào kể từ cuộc trưng cầu dân ý ở lại EU năm 1975.

Phe ủng hộ Brexit cho rằng EU đã thay đổi nhiều kể từ đó, kiểm soát nhiều hơn cuộc sống thường ngày của họ. Ông Cameron nói: “Đã đến lúc người Anh có tiếng nói của họ. Đã đến lúc giải quyết câu hỏi về EU trong nền chính trị Anh”.

4. Ai có quyền bỏ phiếu?

Công dân Anh, Ireland và Khối Thịnh vượng chung (23 quốc gia, vùng lãnh thổ) trên 18 tuổi đang sống ở Anh, cũng như công dân Gibraltar đều có quyền biểu quyết nếu đăng ký. Công dân Anh sống ở nước ngoài dưới 15 năm cũng có thể tham gia. Theo số liệu mới nhất từ Ủy ban Bầu cử, gần 46,5 triệu người đã đăng ký bỏ phiếu.

5. Hình thức bỏ phiếu như thế nào?

Khi người dân đăng ý bỏ phiếu, họ sẽ nhận được một tấm thẻ hướng dẫn thời gian và địa điểm bỏ phiếu. Cử tri chỉ cần mang theo tấm thẻ này tới các địa điểm quy định sẵn để bỏ phiếu. Ngoài ra, các cử tri có thể bỏ phiếu từ xa thông qua hệ thống bưu điện.

6. Kết quả được công bố khi nào?

Các địa điểm bỏ phiếu mở cửa từ 6h đến 21h (giờ GMT). Việc kiểm phiếu sẽ tiến hành ngay khi những cử tri cuối cùng hoàn tất. Kết quả dự kiến công bố vào sáng Thứ Sáu (24/6) theo giờ địa phương.

Anh sẽ không thực hiện exit poll (thăm dò cử tri sau bỏ phiếu để ước lượng kết quả) chính thức. Tuy nhiên, một số quỹ đầu tư và ngân hàng được cho là sẽ làm riêng, để thực hiện giao dịch dựa trên kết quả dự báo.

Anh có 382 địa điểm kiểm phiếu. Tất cả sẽ thông báo kết quả độc lập. Sunderland và Wandsworth được dự báo công bố đầu tiên, vào 23h30 (giờ GMT). Sau 1h sáng 24/6 sẽ có đợt công bố kết quả đầu tiên của nhiều nơi. Đợt tiếp theo có thể cách đó vài giờ.

Kết quả chính thức sẽ được xác nhận bởi Trưởng ban kiểm phiếu, sau tất cả địa phương. Kết quả cuối cùng của cả nước được công bố tại Manchester Town Hall.

Nếu Anh rời EU sẽ dẫn đến hậu quả gì?

Thay đổi về quan hệ thương mại Anh – EU

Việc Anh rời EU sẽ có tác động lớn tới mối quan hệ thương mại giữa nước này và Liên minh châu Âu. EU vẫn sẽ tiếp tục là đối tác thương mại lớn nhất của Anh và để xuất khẩu hàng hóa, dịch vụ vào EU, Anh vẫn cần phải tuân thủ theo các quy định của khối.

Tuy nhiên, Thủ tướng Đức Angela Merkel cảnh báo, khi không phải là một thành viên của EU, Anh sẽ chỉ được đối xử như một “người ngoài” và không thể tiếp cận thị trường chung của khu vực. “Nếu Anh rời EU, nước này sẽ không còn được hưởng lợi từ các lợi ích của thị trường chung châu Âu. Mọi cuộc đàm phán giữa Anh và EU đều cần có sự tham gia của tất cả các nước thành viên còn lại, vì Anh khi đó là bên thứ 3”.

Số phận 2 triệu người Anh đang sống tại EU

Hiện nay, khoảng 2 triệu người dân Anh đang sinh sống tại các quốc gia thành viên Liên minh châu Âu. Nếu kịch bản Brexit xảy ra, nhiều người Anh có thể sẽ phải rời khỏi các quốc gia như Pháp, Đức, Tây Ban Nha…

Theo quy định đi lại tự do trong liên minh châu Âu, các quốc gia thành viên không thể trục xuất công dân của các nước cùng khối. Khi Anh rời khối, những công dân Anh đang sinh sống ở các nước EU chỉ sau một đêm bỗng trở thành những người nhập cư bất hợp pháp. Trong trường hợp đó, số phận và quyền lợi của những công dân này sẽ trở thành một vấn đề chính trị hết sức phức tạp và chưa có lời giải.

Hiệu ứng domino

Nếu Anh rời khỏi EU có thể khiến các nước thành viên khác ở Đông Âu có động thái tương tự.

Việc Anh rời khỏi EU có thể khiến các nước thành viên khác ở Đông Âu có động thái tương tự. Theo Ngoại trưởng Thụy Điển Margot Wallstrom, Anh rời EU sẽ góp thêm động lực cho các quốc gia khác đang có ý muốn rời khỏi khối này. Còn nếu Anh ở lại kèm theo những đòi hỏi “được đối xử đặc biệt”, nó sẽ tạo nên một tiền lệ ở EU thúc đẩy những nước khác đưa ra những đòi hỏi tương tự.

Sau khi nước Anh tiến hành cuộc trưng cầu dân ý về tư cách thành viên trong EU, Scotland có thể cũng sẽ nối gót để lần thứ 2 “đòi” tách khỏi Vương quốc Anh. Ngày 18/9/2014, các cử tri Scotland đã đi bỏ phiếu trong cuộc trưng cầu dân ý về việc trở thành quốc gia độc lập. Vào thời điểm đó, khoảng 54% người dân bỏ phiếu chống. Tuy nhiên tới nay, những lời kêu gọi tách khỏi nước Anh ngày một dâng cao ở Scotland và khả năng tiến hành thêm cuộc trưng cầu dân ý lần thứ 2 là điều hoàn toàn có thể xảy ra.

Đồng bảng Anh trượt giá?

Tỷ phú George Soros hôm 20/6 cảnh báo, tỷ giá đồng bảng Anh có thể sụt giảm hơn 20% so với đồng USD nếu Anh quyết định rời EU. Theo kết quả khảo sát ý kiến các chuyên gia kinh tế do hãng tin Bloomberg tiến hành, một ngày sau cuộc trưng cầu dân ý, đồng bảng Anh có thể sẽ giảm xuống mức thấp nhất trong hơn 3 thập kỷ so với đồng USD.

Giới đầu tư tiền tệ dự báo, trong trường hợp cử tri Anh chọn Brexit, đồng nội tệ có thể sẽ rớt giá xuống mức 1,25-1,4 USD/bảng. Bên cạnh đó, đà giảm giá của đồng bảng Anh lần này sẽ tác động nghiêm trọng tới kinh tế nước này, do Ngân hàng Trung ương Anh không còn dư địa để tiếp tục hạ lãi suất, kể cả khi nền kinh tế lâm vào suy thoái.

“Đồng bảng Anh sẽ mất giá rất mạnh. Việc rời khỏi EU sẽ có tác động ngay lập tức và rõ ràng lên các thị trường tài chính, đầu tư, giá cả và việc làm. Tôi cho rằng người Anh đang đánh giá thấp cái giá phải trả khi rời EU“, tỷ phú Soros nhấn mạnh.