Máy bay không người lái Switchbalde được bắn đi từ "ống" phóng giống như một khẩu súng cối. © AP

Để giúp Ukraina chống lại cuộc xâm lược của Nga, ngày 16/03/2022, tổng thống Mỹ Joe Biden đã đích thân loan báo quyết định chi viện thêm vũ khí và thiết bị quân sự cho Ukraina với tổng trị giá lên đến 800 triệu đô la, bổ sung vào 200 triệu đô la thông báo trước đó một tuần. Trong gói viện trợ quân sự mới dành cho Ukraina, lần đầu tiên có loại máy bay không người lái tấn công Switchblade, cho đến nay chỉ có hai quân đội sử dụng là Mỹ và Anh. 

Bản liệt kê các khoản “trợ giúp an ninh” mới do Nhà Trắng công bố ngày 16/03 cho thấy là ngoài các loại súng và đạn dược, Hoa Kỳ còn cung cấp thêm cho 800 hệ thống phòng không Stinger và 2.000 tên lửa chống tăng Javelin nổi tiếng, cùng với 7.000 vũ khí chống giáp khác.  

Trước Ukraina, chỉ có quân đội Mỹ và Anh sở hữu Switchblade

Chỉ có Anh và Trong bảng danh mục này, lần đầu tiên xuất hiện 100 đơn vị của loại vũ khí gọi một cách bí hiểm là “hệ thống máy bay không người lái (UAV) chiến thuật”. 

Trả lời báo Mỹ Politico, dân biểu Mike McCaul, thành viên cao cấp thuộc đảng Cộng Hòa trong Ủy Ban Đối Ngoại Hạ Viện Mỹ tiết lộ rằng đó là loại máy bay tự hành nhẹ mang tên Switchblade (nghĩa là “dao bấm”), một loại vũ khí hiện đại mà Hoa Kỳ cho đến nay chỉ mới đồng ý bán cho Quân Đội Anh mà thôi. Một quan chức chính quyền Biden sau đó đã xác nhận thông tin của dân biểu McCaul. 

Theo Politico, việc cung cấp loại máy bay không người lái “chiến thuật” hiện đại này cho Ukraina thể hiện một bước mới của Washington trong nỗ lực giúp Kiev chống lại cuộc tấn công xâm lược của Nga, vì cho đến nay, các phương tiện Mỹ giao cho Ukraina hầu hết là vũ khí chống tăng và phòng không “cổ điển”. 

"Sát thủ cảm tử" gọn nhẹ, có thể được điều khiển từ xa

Theo báo chí Mỹ, Switchblade là vũ khí đáng gờm, được mệnh danh là “sát thủ cảm tử” vì chỉ được sử dụng một lần duy nhất nhưng có khả năng sát thương lớn đối với bộ binh hay phá hủy xe tăng hoặc các ổ pháo. 

Được công ty Mỹ AeroVironment sản xuất, Switchblade là loại máy bay không người lái hạng nhẹ, kích thước rất nhỏ, có thể bay lơ lửng trên không trong khoảng nửa tiếng đồng hồ trước khi được người điều khiển trên mặt đất hướng đến mục tiêu, cách đó hàng chục cây số.  

Đây là kiểu drone rất gọn nhẹ, được phóng đi từ một chiếc ống tương tự như một khẩu súng cối, với thời gian chuẩn bị chỉ vài phút. Vì chỉ nặng khoảng 2,5 kg, vũ khí tự hành này có thể được chuyển vận dễ dàng trong ba lô của một người lính. 

Được trang bị hệ thống hướng dẫn GPS và camera riêng, Switchblade có thể được lập trình để tự động đánh trúng mục tiêu cách xa hàng cây số, và di chuyển xung quanh mục tiêu cho đến khi đúng thời điểm để tấn công. 

Switchblade còn có tính năng quan trọng khác là bay rất nhanh - với vận tốc khoảng 100 cây số/giờ, tức là nhanh hơn rất nhiều so với máy bay không người lái Bayraktar TB2 của Thổ Nhĩ Kỳ mà Ukraina đang sử dụng để gây sát thương đáng kể cho quân đội Nga. 

Khả năng được sản xuất nhiều và nhanh

Theo công ty AeroVironment, Switchblade có hai phiên bản 300 và 600. Loại thứ hai này có thể bay trong 40 phút và tầm hoạt động lên đến 80 km Theo một số ước tính, kiểu Switchblade 300 mà Quân Đội Mỹ có sẵn trong kho, chỉ có giá 6000 đô la, một chi phí khá khiêm tốn đối với một thiết bị như vậy, do đó sẽ có thể được sản xuất nhanh hơn với khối lượng lớn. 

Loại vũ khí này lần đầu tiên được lực lượng đặc biệt của Mỹ triển khai tại Afghanistan sử dụng, nhưng sau đó đã nhanh chóng được trang bị cho Lục Quân và Thủy Quân Lục Chiến Mỹ để dùng tại Irak và Syria. 

Ngoài quyết định bật đèn xanh cho việc cung cấp máy bay không người lái Switchblade cho Ukraina, chủ yếu nhằm vào các mục tiêu trên bộ, Hoa Kỳ còn nghĩ đến việc nhanh chóng trang bị cho đồng minh của mình các hệ thống phòng không có tầm bắn xa hơn các loại tên lửa Stinger. 

Trong bản liệt kê các phương tiện vũ khí chi viện cho Ukraina, Nhà Trắng còn cho biết thêm: “Ngoài các hệ thống phòng không tầm ngắn do Mỹ sản xuất mà người Ukraina đang sử dụng với hiệu quả lớn, Mỹ cũng đã xác định và đang giúp Ukraina có được các hệ thống bổ sung, có tầm hoạt động xa hơn, các hệ thống mà lực lượng Ukraina đã được huấn luyện để sử dụng…” 

Chi viện cho Ukraina hệ thống phòng không S-300 lấy từ Đông Âu

Theo báo Politico, dân biểu Paul McCaul đã tiết lộ rằng Mỹ đang “làm việc với các đồng minh” để gửi qua Ukraina hệ thống tên lửa địa đối không S-300 do Nga chế tạo.  

S-300 là loại tên lửa phòng không có từ thời Liên Xô, được triển khai lần đầu vào cuối những năm 1970, chuyên dùng để đánh chặn máy bay, tên lửa, được coi là một trong những hệ thống tên lửa phòng không hiệu quả hiện nay. 

Theo kênh truyền hình Mỹ CNN, trong thời gian gần đây, Mỹ đang thăm dò các quốc gia Đông Âu có sẵn hệ thống tên lửa phòng không S-300 để tìm cách chuyển qua Ukraina. Trong số các nước này có Slovakia, Bulgari và Hy Lạp. 

Theo hãng tin Anh Reuters, vào hôm qua, 17/03, bộ trưởng Quốc phòng Slovakia Jaroslav Nad cho biết là nước ông sẵn sàng chuyển giao hệ thống S-300 của mình cho Ukraina.  

Phát biểu trong một cuộc họp báo chung với đồng nhiệm Mỹ Lloyd Austin tại Bratislava, ông Jaroslav Nad xác nhận: “Chúng đã thảo luận với Mỹ, Ukraina và các đồng minh khác về khả năng triển khai hoặc tặng hệ thống S-300 cho Ukraine và chúng tôi sẵn sàng làm vậy”. 

Tuy nhiên bộ trưởng Quốc phòng Slovakia nhấn mạnh: "Chúng tôi sẵn sàng làm điều đó ngay lập tức nhưng chỉ khi có phương án bù đắp phù hợp”.  

Theo Reuters, Slovakia hiện có duy nhất một giàn phóng tên lửa S-300, và đang muốn thay thế bằng hệ thống tên lửa Patriot của Hoa Kỳ. 

Còn theo Politico, ngoài hệ thống S-300, Mỹ cũng có thể khuyến khích các đồng minh Đông Âu chuyển giao cho Ukraina hệ thống tên lửa phòng không tầm ngắn SA-8, cũng do Nga sản xuất, và hiện đang nằm trong kho của Rumani, Bulgari và Ba Lan.  

Vũ khí mà Mỹ nói riêng, và phương Tây nói chung được cho là đã giúp Ukraina thành công trong việc bảo vệ thủ đô Kiev và làm chậm bước tiến của Nga ba tuần sau khi cuộc xâm lược bắt đầu.