'Thỏa thuận lịch sử' về hạt nhân Iran

Các cường quốc trên thế giới đã đạt được thỏa thuận với Iran về việc hạn chế hoạt động hạt nhân của Iran nhằm đổi lấy việc dỡ bỏ các lệnh trừng phạt quốc tế.

Tổng thống Hoa Kỳ Barack Obama nói rằng với thỏa thuận mới, "mọi ngả đường dẫn tới vũ khí hạt nhân đều bị chặn" đối với Iran.

Tổng thống Iran, ông Hassan Rouhani nói thỏa thuận đã mở ra "một chương mới" trong quan hệ giữa Iran với thế giới.

Các cuộc đàm phán giữa Iran và sáu cường quốc, gồm Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Trung Quốc, Nga và Đức, đã bắt đầu từ 2006.

Nhóm được gọi là P5+1 muốn Iran phải giảm bớt các hoạt động hạt nhân nhạy cảm nhằm đảm bảo là Tehran sẽ không thể chế tạo được vũ khí hạt nhân.

Iran, nước đang muốn được dỡ bỏ các lệnh trừng phạt quốc tế, luôn nói rằng các hoạt động hạt nhân của mình chỉ nhằm mục đích hòa bình.

Ông Obama, người đang tìm cách thuyết phục Quốc hội Hoa Kỳ vốn tỏ thái độ hoài nghi về các lợi ích của thỏa thuận này, nói rằng thỏa thuận mới sẽ khiến cho Iran phải có trách nhiệm trong việc:

• gỡ bỏ hai phần ba các máy ly tâm đã được lắp đặt và phục hồi chúng dưới sự giám sát quốc tế
• xóa bỏ 98% chất uranium đã được làm giàu của mình
• chấp nhận rằng các lệnh trừng phạt sẽ nhanh chóng được khôi phục nếu thỏa thuận bị vi phạm
• để Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế (IAEA) tiếp cận "những nơi cần thiết vào những thời điểm cần thiết".

Việc nới lỏng lệnh trừng phạt sẽ được diễn ra từ từ, ông Obama nói, với lệnh cấm vận vũ khí tiếp tục được áp dụng trong thời gian năm năm và lệnh cấm vận tên lửa, tám năm.