Một bản tin kinh tế rất nhỏ trên các trang báo Việt Nam ngày 25/06 không làm nhiều người chú ý, nhưng đã nhanh chóng gây sửng sốt cho những ai quan tâm về thời sự và chính trị ở Việt Nam. Nội dung của bản tin cho biết khu kinh tế Formosa, Vũng Áng, Hà Tĩnh của Việt Nam đột ngột gửi thư lên Trung ương Hà Nội và đòi trở thành đặc khu tự trị với nhiều quyền hạn vượt ra ngoài khuôn khổ luật pháp bình thường.
Tin tiết lộ cho biết Ban lãnh đạo khu kinh tế Formosa vừa có văn bản gửi Phó Thủ tướng CSVN Hoàng Trung Hải yêu cầu cho thiết lập đặc khu kinh tế tự trị. Theo văn bản này, Tổng giám đốc công ty Hưng Nghiệp Formosa Dương Hồng Chí, vốn là một người gốc Hoa, lý giải việc thiết lập đặc khu kinh tế nhằm phục vụ cho quá trình xây dựng cảng nước sâu Sơn Dương và đầu tư các ngành công nghiệp liên quan như gang thép, điện, nước... nói một cách khác, yêu cầu này có nghĩa muốn tách vùng Vũng Áng, Hà Tĩnh, trở thành như một vùng tự trị trong lòng Việt Nam.
Hiện Hà Nội chưa có câu trả lời cho sự việc này, và qua đây cũng cho thấy sự bối rối và chia rẽ rất rõ trong nội bộ. Vùng Vũng Áng có nhiều công nhân Trung Quốc và vốn đầu tư cũng của Trung Quốc. Thư đòi tự trị lại đưa cho phó thủ tướng Hoàng Trung Hải, được coi là nhân vật thân cận với Trung Cộng, đang nằm trong bộ máy lãnh đạo cao cấp của chế độ CSVN.
Lâu nay, khu kinh tế Vũng Áng (Kỳ Anh, Hà Tĩnh) - khu công nghiệp lớn nhất Bắc Trung Bộ bị đồn đoán là nơi tập hợp lực lượng bí ẩn của chính quyền Trung Quốc tại Việt Nam. Vừa qua, bạo loạn ngày 14 tháng 5 đã làm cho Trung Quốc rút đi hơn 4000 công nhân và kỹ sư về nước, nhưng số lượng này vẫn chỉ là một phần nhỏ.
Hiện nay còn khoảng 10.000 người Trung Quốc ở Vũng Áng, Hà Tĩnh. Từ lâu nay, người Trung Quốc đến đây xây dựng con đường riêng, khu phố riêng, lấy vợ Việt... biến vùng này trở thành một China Town ở một cứ điểm trọng yếu của Việt Nam. Đáng lo là phần lớn công nhân ở đây đều không có giấy tờ để kiểm soát, thậm chí dân trong vùng còn cho biết rất nhiều nhóm người Trung Quốc ở đây bí mật vũ trang, phong cách không khác quân đội.
Giữa lúc tình hình Việt Nam đang rối ren, nội bộ đảng CS đang đánh nhau kịch liệt, việc đột ngột vùng kinh tế Vũng Áng đòi tự trị đang là một thách thức sống còn với Đảng CSVN, mà hầu hết mọi người đều tin rằng đó là một đòn phép mới của Trung Quốc trong âm mưu xâm lược hoặc kiểm soát Việt Nam. Nếu đây là vùng tự trị, sớm muộn gì các khu người Trung Quốc ở Tây Nguyên cũng sẽ lên tiếng đòi đặc cách như vậy. Việc này đồng nghĩa Việt Nam đã nằm gọn trong tầm kiểm soát của Bắc Kinh. (N. Khanh)