Tổng thư Ký NATO Jens Stoltenberg phô trương tài liệu về những cam kết mới của khối này tại thượng đỉnh Madrid, Tây Ban Nha, ngày 29/06/2022. AP - Paul White

Cuộc thượng đỉnh của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) họp tại Madrid, Tây Ban Nha, khép lại hôm nay, 30/06/2022, sau ba ngày hội nghị. Lần đầu tiên một ‘‘tài liệu chiến lược’’ của Liên minh quân sự NATO, được thông qua coi Trung Quốc là một ‘‘thách thức’’ đối với ‘‘các lợi ích’’ và ‘‘an ninh’’ của khối.   

Khối NATO cũng đặc biệt lên án ‘‘quan hệ đối tác chiến lược’’ giữa Trung Quốc và Nga đang được tăng cường, “các nỗ lực chung của Matxcơva cùng Bắc Kinh trong việc làm sói mòn trật tự quốc tế dựa trên luật pháp”. Theo giới quan sát, thượng đỉnh NATO tại Madrid có ý nghĩa ‘‘lịch sử’’. Ngoài thay đổi nói trên, thượng đỉnh này cũng mở ra cánh cửa cho Thụy Điển và Phần Lan gia nhập khối. Hỗ trợ Ukraina về quân sự và tài chính cũng là một trọng tâm của hội nghị. 

Đặc phái viên Romain Lemaresquier tường trình từ Madrid :  

Cuộc thượng đỉnh này đã thực hiện được tất cả các hứa hẹn. Chấm dứt các bất đồng giữa Thổ Nhĩ Kỳ với Thụy Điển và Phần Lan, hai quốc gia muốn gia nhập NATO. Một thỏa thuận giữa ba nước đã được ký kết, và kể từ giờ, tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ đã từ bỏ quyền phủ quyết đối với việc kết nạp hai thành viên mới. Chiến tranh tại Ukraina, sợi chỉ đỏ thực sự của thượng đỉnh này, cũng đã được đề cập đến nhiều trong suốt thời gian hội nghị.  

NATO cam kết cung cấp nhiều hỗ trợ tài chính và quân sự hơn cho Kiev.  30 quốc gia thành viên đã thông qua cương lĩnh chiến lược mới, xác định các mục tiêu chính trị và quân sự trong những năm tới. Trong tài liệu này, Nga được khẳng định là mối đe dọa lớn nhất đối với các quốc gia thành viên, và đây là lần đầu tiên Trung Quốc được dẫn ra trong văn bản về chiến lược của NATO. Một bước ngoặt thực sự trong tiến trình hoạt động của Liên minh NATO.  

Sáng nay 30 quốc gia thành viên NATO đã họp phiên cuối cùng. Nội dung cuộc họp liên quan chủ yếu đến thông cáo chung của thượng đỉnh. Thượng đỉnh sẽ phải khép lại với cuộc họp báo của tổng thư ký NATO, ông Jens Stoltenberg, người Na Uy. Nguyên thủ các nước cũng sẽ phát biểu trong cuộc họp báo trước khi rời khỏi Madrid vào buổi chiều, khép lại cuộc thượng đỉnh, chắc chắn sẽ để lại dấu ấn trong lịch sử.