Tại sao nước hồ không thấm hết vào lòng đất?

Thứ hai - 18/10/2021 05:28

Nước có bốc hơi và thấm vào lòng đất. Vậy tại sao nước hồ không biến mất hoàn toàn?

Nước bốc hơi khi gặp nguồn nhiệt cao. Mặt trời là một nguồn nhiệt tự nhiên, sẵn có và bền bỉ nhất trên hành tinh này, vậy tại sao vẫn không thể làm bốc hơi cạn nước trong hồ, hoặc ít nhất là làm giảm lượng nước ở mức độ mà ai cũng có thể nhận ra?

Có một ví dụ đơn giản để chứng minh hiện tượng này: Đổ nước đầy một cốc thủy tinh rồi để dưới nắng mặt trời. Sau một vài giờ, bạn sẽ thấy lượng nước trong cốc giảm đáng kể.
Có thể bạn cũng đã đoán ra, nước bốc hơi là do sức nóng từ mặt trời. Điều tương tự cũng xảy ra với những vùng nước lớn, nước thực sự có bốc hơi. Tuy nhiên, chúng ta lại khó có thể nhận ra sự khác biệt về mực nước ở những khu vực này.
Có hai lý do chính: thứ nhất, lượng nước tại các ao hồ, những vùng nước lớn là khổng lồ. Do đó, quá trình bốc hơi diễn ra rất chậm chạp, khiến bạn không thể nhận ra sự khác biệt về mực nước.
Nếu như vậy, theo lý thuyết thì nước trong ao hồ cũng phải cạn sau một khoảng thời gian nhất định chứ, ví dụ sau một vài tuần, một vài tháng? Rất may, điều đó không xảy ra quá thường xuyên, nhờ vào vòng tuần hoàn của nước.
Vòng tuần hoàn nước, hay chu trình thủy văn, là quá trình nước bốc hơi vào không khí từ ao hồ, sông suối và các đại dương, trước khi ngưng tụ và quay trở lại mặt đất dưới hình thức mưa, tuyết, mưa đá…
Điều này có nghĩa lượng nước bốc hơi từ các ao, hồ sẽ được tự nhiên bù lại thông qua các trận mưa và các hình thức tương tự khác. Tuy nhiên, vẫn có một số hồ nước ngọt thực sự bị cạn qua thời gian nếu tốc độ bù nước không đủ nhanh.
Tại sao nước không thấm hết xuống đất?
Đến đây, chúng ta đều đã hiểu vì sao lượng nước trong các ao, hồ sẽ không giảm đi quá nhiều qua bốc hơi, nhưng điều gì khiến nước không thấm hết xuống đất?
Hiện tượng thấm nước phụ thuộc vào chất đất bên dưới lòng hồ. Nếu hồ quá sâu, khi đó khả năng cao bên dưới đáy hồ sẽ là đất sét hoặc đá không thấm nước. Thêm vào đó, đất cũng có "giới hạn no". Chúng ta nói một vật đã "no", hay bão hòa, nếu nó không thể tiếp nhận/hấp thu thêm một thứ cụ thể nào đó.
Do luôn luôn có một lượng nước sẵn sàng để được thấm phía bên trên, đất dưới đáy hồ sẽ "no" và không thể hấp thu thêm nước được nữa. Nên nhớ rằng các loại đất khác nhau sẽ có "tốc độ hấp thu nước" khác nhau. Các hạt đất càng lớn, tốc độ thấm càng nhanh. Thêm vào đó, nhiều hồ nước tự nhiên được hình thành ở độ cao so với mực nước biển thấp và thường nhận được nước từ các mạch ngầm.
Nói tóm lại, nước có ngấm xuống dưới, nhưng đến một giới hạn cụ thể, đất dưới lòng hồ bị bão hòa, không thẩm thấu thêm nữa. Trong khi đó, lượng nước còn lại trong lòng hồ sẽ tiếp tục tham gia vào quá trình bốc hơi chậm chạp, rồi lại được bù thêm bằng nhiều cách khác nhau.
Nhìn chung, nếu một thực thể nước đã có đủ nước và thường xuyên được tự nhiên bù đắp, khi đó sẽ chẳng có lí gì để vùng nước đó có thể biến mất!
*************

10 hồ nước lớn nhất thế giới.

1.Hồ Great Slave nằm ở phía tây bắc Canada là hồ sâu nhất tại khu vực Bắc Mỹ, với độ sâu trung bình lớn hơn 610 m, diện tích khoảng 28.568 km2. Phần lớn diện tích hồ luôn bị đóng băng. Hồ Great Salve là những gì còn sót lại của lưu vực sông băng sau kỷ Băng hà

2.Hồ Malawi, hay còn gọi là hồ Nyasa, nằm trên lãnh thổ của ba quốc gia Malawi, Mozambique và Tanzania. Hồ có diện tích hơn 29.600 km², chiều dài 580 km, chiều rộng 75 km. Hồ Malawi còn là môi trường sống của hơn 1.000 loài cá cichlid, cá sấu và hà mã.

3. Hồ Gấu Lớn (Great Bear), nằm ở phía tây bắc Canada, là hồ lớn nhất tại quốc gia này với diện tích 31.153 km². Hồ hoàn toàn bị đóng băng suốt 4 tháng trong năm.

Chính phủ Canada khai thác uranium, đổ khoảng 750.000 tấn chất thải quặng uranium xuống hồ Gấu Lớn, trong những năm đầu thế kỷ 20. Khu vực này đang được thăm dò để khai thác dầu mỏ.

4.Hồ Baikal, Nga, được xem là hồ nước ngọt sâu nhất và cổ xưa nhất trên Trái Đất, hình thành khoảng 20 - 25 triệu năm trước từ vết nứt trong lục địa. Nơi sâu nhất của hồ lên đến 1,6 km.

Hồ Baikal chứa khoảng 20% lượng nước ngọt trên thế giới, do có hơn 300 dòng sông và con suối đổ vào hồ.

5.Hồ Tanganyika là hồ nước dài nhất thế giới, nằm trên lãnh thổ 4 quốc gia: Burundi, Cộng hòa Dân chủ Congo, Tanzania và Zambia. Hồ trải dài 673 km theo hướng Bắc - Nam, bao phủ diện tích khoảng 32.900 km2.

Hồ nước ngọt Tanganyika là nơi sinh sống của hơn 2.000 sinh vật, bao gồm 600 loài đặc hữu. Hồ hình thành khoảng 12 triệu năm trước, dọc theo Thung lũng Vết nứt lớn (Great Rift Valley) nhờ sự giãn tách của hai mảng kiến tạo lục địa.

6. Michigan là hồ lớn thứ ba thuộc Ngũ Đại Hồ, nằm hoàn toàn trên lãnh thổ nước Mỹ. Hồ có chiều dài 494 km, rộng 190 km, bao phủ diện tích khoảng 58.000 km². Hồ Michigan nổi tiếng là nơi có sản lượng đánh bắt cá hồi và cá vược lớn.

7 Huron là hồ lớn thứ hai thuộc Ngũ Đại Hồ ở Bắc Mỹ, có diện tích hơn 59.000 km². Tên gọi của hồ do các nhà thám hiểm Pháp đặt, dựa theo tên dân tộc Huron sống trong khu vực.

8. Hồ Victoria là hồ nước ngọt lớn nhất tại châu Phi và lớn thứ hai thế giới, với diện tích 69.000 km2. Hồ nằm trên lãnh thổ của ba quốc gia Uganda, Kenya, Tanzania.

Nguồn nước cung cấp chủ yếu cho hồ là nước mưa, không phải dòng chảy của sông, suối. Độ sâu trung bình của hồ khoảng 40 m, tùy thuộc điều kiện thời tiết và lượng mưa.

9. Hồ Superior thuộc Ngũ Đại Hồ, Bắc Mỹ, là hồ nước ngọt lớn nhất thế giới tính theo diện tích mặt nước (82.100 km²), nhưng hồ Baikal ở Siberia, Nga lớn hơn tính theo thể tích. 10% lượng nước ngọt của thế giới không bị đóng băng đang nằm ở hồ Superior.

10.Biển Caspi thực chất là một hồ nước do nằm hoàn toàn trên đất liền, không liên kết với biển và đại dương khác. Xung quanh biển Caspi bao gồm lãnh thổ của 5 quốc gia: Azerbaijan, Iran, Kazakhstan, Nga và Turkmenistan. Sông Volga, con sông dài nhất châu Âu, là nguồn nước chính đổ vào biển Caspi. Biển Caspi là hồ nước lớn nhất trên thế giới, với diện tích mặt nước khoảng 371.000 km², gấp gần 5 lần kích thước hồ Superior.