Vội vã a tòng theo đám “ cách mạng ba mươi ”, anh hăng hái lao vào các chiến dịch đánh phá tàn dư Mỹ Ngụy, cải tạo xã hội…Anh xa lánh một số bạn bè mà gia đình có dính líu đến chế độ cũ. Kể cả người bạn gái thân thiết lâu nay. Cô có người cha bị học tập cải tạo. Anh ráng sức thực hiện những điều mà bọn người mới chiếm đóng dạy cho anh về “bạo lực cách mạng, chuyên chính vô sản…”. Xóa đi cái gọi là tình cảm tiểu tư sản.
Ngại mang tiếng có bạn gái thuộc gia đình chế độ cũ, xa lánh chưa đủ, anh triệt để thẳng tay với gia đình cô. Tìm mọi cách để hạn chế các tiêu chuẩn cấp phát cho họ. O ép thúc giục họ đi hồi hương hay kinh tế mới…
Lần người em trai cô bị bệnh nặng. Cô đã đến xin anh giấy giới thiệu để được mua thuốc điều trị. Cô gặp anh với đôi mắt van lơn, cầu khẩn. Anh lạnh lùng từ chối. Và em trai cô đã qua đời khi tuổi đời còn xanh. Vì thiếu thuốc men . Anh dửng dưng, không hề áy náy.
Thời gian trôi đi. Anh không còn biết gì về cô nữa.
Thời gian tiếp tục trôi…
Vừa qua, anh bị mắc bệnh hiểm nghèo. Y khoa trong nước bó tay. Anh phải sang đây chữa bệnh. Được biết chi phí quá cao, ngoài khả năng của anh. Anh cảm thấy tuyệt vọng và cam chịu về nước nằm chờ chết. Bất ngờ, bệnh viện thông báo: có một tổ chức thiện nguyện đồng ý bảo trợ cho việc điều trị bệnh của anh. Sau đó anh được chữa trị, chăm sóc chu đáo. Hoàn toàn miễn phí. Rồi khỏi bệnh.
Trước khi xuất viện, anh xin được gặp người đại diện tổ chức thiện nguyện đã sốt sắng lo cho anh đươc điều trị miễn phí, để nói lời cảm tạ. Họ đồng ý.
Ngày xuất viện. Người đó đến chào anh. Cửa phòng mở. Anh sững sờ, không dám tin ở mắt mình. Người bạn gái ngày xưa. Người con gái, mà trước kia anh đã từng đối xử bất nhân bạc ác , xuất hiện ở cửa phòng. Cô tươi tắn nhưng nghiêm trang, chào và thăm hỏi anh. Từ cô, vẫn thấy đó phong cách thanh cao, ôn nhu, diu hiền của người nữ sinh miền Nam ngày trước.
Anh nằm chết cứng người. Chua xót. Nghẹn lời. Không nói lên được hai tiếng cám ơn khi cô giả từ và ân cần chúc anh sớm bình phục. Cô đến rồi đi trong thoáng chốc. Đẹp và thanh khiết như một thiên thần.
Cô đi rồi, anh vẫn lặng người. Tủi hổ tận tâm can.
Sống và làm việc khá lâu với những người cộng sản, anh hầu như đã quên, nay chợt thấy lại và vô cùng thấm thía:
Trong cách xử thế của người dân miền Nam ngày trước, vẫn còn đó phong cách:
” Cao Thượng “.
Cao Thượng
Năm 1975, khi cộng sản vào chiếm Sài Gòn, anh đang ngồi ghế đại học. Vội vã a tòng theo đám “ cách mạng ba mươi ”, anh hăng hái lao vào các chiến dịch đánh phá tàn dư Mỹ Ngụy, cải tạo xã hội…Anh xa lánh một số bạn bè mà gia đình có dính líu đến chế độ cũ. Kể cả người bạn gái thân thiết lâu nay. Cô có người cha bị học tập cải tạo. Anh ráng sức thực hiện những điều mà bọn người mới chiếm đóng dạy cho anh về “bạo lực cách mạng, chuyên chính vô sản…”. Xóa đi cái gọi là tình cảm tiểu tư sản.
Ngại mang tiếng có bạn gái thuộc gia đình chế độ cũ, xa lánh chưa đủ, anh triệt để thẳng tay với gia đình cô. Tìm mọi cách để hạn chế các tiêu chuẩn cấp phát cho họ. O ép thúc giục họ đi hồi hương hay kinh tế mới…
Lần người em trai cô bị bệnh nặng. Cô đã đến xin anh giấy giới thiệu để được mua thuốc điều trị. Cô gặp anh với đôi mắt van lơn, cầu khẩn. Anh lạnh lùng từ chối. Và em trai cô đã qua đời khi tuổi đời còn xanh. Vì thiếu thuốc men . Anh dửng dưng, không hề áy náy.
Thời gian trôi đi. Anh không còn biết gì về cô nữa.
Thời gian tiếp tục trôi…
Vừa qua, anh bị mắc bệnh hiểm nghèo. Y khoa trong nước bó tay. Anh phải sang đây chữa bệnh. Được biết chi phí quá cao, ngoài khả năng của anh. Anh cảm thấy tuyệt vọng và cam chịu về nước nằm chờ chết. Bất ngờ, bệnh viện thông báo: có một tổ chức thiện nguyện đồng ý bảo trợ cho việc điều trị bệnh của anh. Sau đó anh được chữa trị, chăm sóc chu đáo. Hoàn toàn miễn phí. Rồi khỏi bệnh.
Trước khi xuất viện, anh xin được gặp người đại diện tổ chức thiện nguyện đã sốt sắng lo cho anh đươc điều trị miễn phí, để nói lời cảm tạ. Họ đồng ý.
Ngày xuất viện. Người đó đến chào anh. Cửa phòng mở. Anh sững sờ, không dám tin ở mắt mình. Người bạn gái ngày xưa. Người con gái, mà trước kia anh đã từng đối xử bất nhân bạc ác , xuất hiện ở cửa phòng. Cô tươi tắn nhưng nghiêm trang, chào và thăm hỏi anh. Từ cô, vẫn thấy đó phong cách thanh cao, ôn nhu, diu hiền của người nữ sinh miền Nam ngày trước.
Anh nằm chết cứng người. Chua xót. Nghẹn lời. Không nói lên được hai tiếng cám ơn khi cô giả từ và ân cần chúc anh sớm bình phục. Cô đến rồi đi trong thoáng chốc. Đẹp và thanh khiết như một thiên thần.
Cô đi rồi, anh vẫn lặng người. Tủi hổ tận tâm can.
Sống và làm việc khá lâu với những người cộng sản, anh hầu như đã quên, nay chợt thấy lại và vô cùng thấm thía:
Trong cách xử thế của người dân miền Nam ngày trước, vẫn còn đó phong cách:
” Cao Thượng “.