Ảnh chủ tịch Tập Cận Bình trên tường với khẩu hiệu hô hào quản lý Tân Cương theo luật pháp, tại huyện Toa Xa (Yarkent) phía đông bắc tỉnh Tân Cương, Trung Quốc, ngày 21/03/2021. AP - Ng Han Guan

Quốc Hội Hoa Kỳ hôm nay 19/01/2022 kêu gọi Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc công bố báo cáo về Tân Cương, trong đó Trung Quốc bị cáo buộc diệt chủng người Duy Ngô Nhĩ, trước khi diễn ra Thế Vận Hội mùa đông Bắc Kinh.

Thượng nghị sĩ Jeff Merkley và dân biểu James McGovern, hai đại biểu Dân Chủ đứng đầu ủy ban về Trung Quốc tuyên bố, việc công khai bản báo cáo trước khi Thế Vận Hội khai mạc ngày 04/02 sẽ tái khẳng định không có quốc gia nào được đứng trên luật pháp quốc tế.

Vào giữa tháng 12/2021, một phát ngôn viên của Cao ủy cho biết bản báo cáo có thể được công bố « trong vài tuần nữa ». Nhưng các nhà hoạt động nhân quyền đòi hỏi Liên Hiệp Quốc phải cứng rắn hơn. Nhiều tổ chức nhân quyền tố cáo Trung Quốc giam giữ ít nhất một triệu người Duy Ngô Nhĩ trong các trại cải tạo ở Tân Cương, với những bằng chứng cụ thể, nhưng Bắc Kinh vẫn nói rằng đó là các « trường dạy nghề ».

AFP nhắc lại, Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc, bà Michelle Bachelet, cựu tổng thống Chilê, từ nhiều năm qua vẫn đòi hỏi Bắc Kinh để bà được thăm Tân Cương « một cách thực chất, không bị cản trở », nhưng chưa bao giờ được chấp nhận.

Hoa Kỳ, Úc, Canada, Anh loan báo không gởi đại diện chính thức đến Thế Vận Hội vì « nạn diệt chủng, tội ác chống nhân loại đang diễn ra tại Tân Cương và các vụ vi phạm nhân quyền khác ». Tuy nhiên các vận động viên vẫn được đến tranh tài.