Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu phát biểu trên truyền hình tại Matxcơva, Nga ngày 21/09/2022. AP

Trong cuộc họp chiều ngày 09/11/2022 với tướng Sergueï Sourovokine, chỉ huy trưởng chiến dịch quân sự tại Ukraina, bộ trưởng Quốc Phòng Nga Serguei Choigu ra lệnh « bắt đầu rút quân » khỏi Kherson bên bờ tây sông Dniepro, để tăng cường khả năng phòng thủ ở bờ đông con sông này. Cuối tháng 9/2022 tổng thống Vladimir Putin vừa sáp nhập Kherson vào Liên Bang Nga.

Kherson nằm sát cạnh bán đảo Crimée mà Nga đã thôn tính từ hồi 2014 và khu vực này được coi là một địa điểm chiến lược trong khu vực miền nam Ukraina. 

Hãng tin Pháp AFP nhắc lại, Nga rút quân khỏi Kherson sau khi đã sơ tán 115.000 dân cư trong vùng về phía « bờ đông sông Dniepro ». Trong cuộc họp được phát trực tiếp trên đài truyền hình với bộ trưởng Quốc Phòng Choigu, tướng Sourovokin nhìn nhận đây là một quyết định « không dễ » nhưng vẫn phải làm để bảo toàn sinh mạng cho các quân nhân Nga.

Hồi tháng 9/2022 Nga đã rút quân khỏi vùng Kharkiv ở phía đông bắc Ukraina. Giới quan sát nói đến một « thất bại quân sự ê chề » của Nga và một thắng lợi to lớn của quân đội Ukraina.

Thế nhưng bản thân chính quyền Kiev tỏ ra nghi ngờ về ý đồ của Nga. Tổng thống Volodymyr Zelensky nhấn mạnh phải « cực kỳ thận trọng », có thể đây là chiến thuật để gài bẫy đối phương, như giải thích của thông tín viên RFI Stéphane Siohan từ thủ đô Ukraina :

 « Từ nhiều ngày qua giới quan sát đã đồn đoán về ý định của quân đội Nga rút khỏi tả ngạn, tức bên bờ tây sông Dniepro trong vùng Kherson. Đây là nơi diễn ra chiến sự khốc liệt, từ mùa hè đến nay.

Có nhiều dấu hiệu báo trước Nga thoái lui, thí dụ như việc di tản một số cơ quan hành chính do quân Nga kiểm soát.

Dù vậy chính quyền Ukraina tỏ ra thận trọng. Ông Mykhailo Podoliak, cố vấn thân cận của tổng thống Volodymyr Zelensky, tuyên bố ‘chưa có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy Nga rời khỏi Kherson mà không có giao tranh. Một phần lực lượng của Nga vẫn được duy trì trong thành phố’. Quan chức này nói thêm, chừng nào quốc kỳ Ukraina chưa tung bay ở Kherson thì thật vô nghĩa khi nói về việc Nga rút ra khỏi nơi đây.

Dù vậy, tại Ukraina việc điện Kremlin thông báo từ bỏ Kherson cũng được coi như một thắng lợi mới, sau khi Nga đã phải rời khỏi thủ đô Kiev hồi mùa xuân vừa qua hay rút khỏi Kharkiv vào mùa thu này.

Đành rằng có khả năng là điện Kremlin muốn thúc ép Kiev đàm phán để câu giờ, một số chuyên gia lo ngại đây là một thủ thuật của Nga thu hút quân Ukraina tập trung vào Kherson hay cũng có thể là để Nga củng cố lực lượng tấn công trên những mặt trận khác ».

Mỹ : Nga thiệt hại 100.000 quân trên chiến trường Ukraina 

Trong cuộc hội thảo của tổ chức mang tên New York Economic Club, ngày 09/11/2022, tham mưu trưởng liên quân Mỹ, tướng Mark Milley hôm 09/11/2022 cho biết, đã có hơn 100.000 quân nhân Nga thiệt mạng hay bị thương từ khi Matxcơva xâm chiếm Ukraina. Phía Ukraina cũng có thiệt hại tương đương.

Tuy nhiên, tướng Milley tỏ ra tin tưởng vào một giải pháp ngoại giao để chấm dưt xung đột, khi mà « một thắng lợi quân sự là điều bất khả thi đối với cả Nga lẫn Ukraina ».