Ảnh minh họa: Tầu ngầm hạt nhân USS Nevada lớp Ohio của Mỹ. © Wikipedia

Thứ Bảy 15/01/2022 vừa qua, chiếc tàu ngầm hạt nhân Mỹ USS Nevada đã bất ngờ xuất hiện tại căn cứ quân sự Mỹ trên đảo Guam, nằm ở phía đông-đông nam biển Philippines, sát cạnh Thái Bình Dương. Đây là một sự kiện cực kỳ hiếm hoi, vì hoạt động và hành trình của các tàu ngầm hạt nhân tấn công, được liệt vào diện vũ khí mạnh nhất của Hoa Kỳ, thường được giữ kín.

Đối với giới quan sát, khi phô trương chiếc USS Nevada tại Guam, rõ ràng là Hoa Kỳ muốn gởi đi một thông điệp kép, vừa răn đe các đối thủ, cụ thể là Trung Quốc và Bắc Triều Tiên, vừa trấn an các đồng minh trong khu vực.

Uy lực của chiếc USS Nevada như thế nào mà lại được coi là vũ khí mạnh nhất của Mỹ ? Theo kênh truyền hình Mỹ CNN, đây là một tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân thuộc lớp Ohio, có khả năng mang theo hơn 20 tên lửa đạn đạo Trident, với tầm bắn hơn 11 ngàn cây số. Mỗi tên lửa lại có thể mang theo tối đa 12 đầu đạn hạt nhân với sức công phá tương đương với 5,7 triệu tấn thuốc nổ TNT.

Tàu lại có khả năng hoạt động sâu dưới mặt nước trong nhiều tháng trời, chỉ phải nổi lên khi cần bổ sung nguồn nhu yếu phẩm cho thủy thủ đoàn bao gồm hơn 150 thành viên. 

Chính hỏa lực hùng hậu, kèm theo khả năng giấu mình trong một thời gian dài dưới mặt nước mà không bị phát hiện đã khiến cho loại tàu ngầm lớp Ohio của Mỹ trở thành một trong ba thành tố răn đe hạt nhân mạnh nhất của quân đội Hoa Kỳ, bên cạnh các tên lửa đạn đạo phóng đi từ lãnh thổ Mỹ và các oanh tạc cơ tầm xa mang bom hạt nhân như B-2 và B-52.

Theo ông Thomas Shugart, cựu chỉ huy tàu ngầm trong Hải Quân Hoa Kỳ và hiện là nhà phân tích tại Trung Tâm An Ninh Mới của Mỹ, tính chất răn đe của 14 chiếc tàu ngầm hạt nhân lớp Ohio đang hoạt động được thể hiện qua thông điệp gởi đến đối thủ: “Chúng tôi có thể đặt 100 đầu đạn hạt nhân trước cửa nhà của quý vị mà quý vị thậm chí không hề hay biết hoặc không thể làm gì nhiều để đối phó”.

CNN ghi nhận, đây là chuyến thăm đầu tiên của một tàu ngầm hạt nhân đến Guam kể từ năm 2016 và là chuyến thăm thứ hai được loan báo công khai kể từ những năm 1980, vì thông thường, hoạt động của loại tàu ngầm này luôn được giữ bí mật.

Thế nhưng lần này, quân đội Mỹ không ngần ngại phô trương sự có mặt của chiếc USS Nevada tại Guam. Một thông cáo của Hải Quân Hoa Kỳ nói rõ: “Chuyến thăm cảng tăng cường hợp tác giữa Hoa Kỳ và các đồng minh trong khu vực, thể hiện năng lực, sự linh hoạt, tính chất sẵn sàng của Hoa Kỳ dấn thân bảo vệ an ninh và ổn định khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương". 

Ý nghĩa trấn an các đồng minh đã được thể hiện rõ trong bản thông cáo trên, trong bối cảnh các động thái hù dọa của Trung Quốc nhắm vào Nhật Bản tại vùng biển Hoa Đông, các hành động thị uy của Bắc Kinh nhắm vào Đài Loan hay vào các nước Đông Nam Á ở Biển Đông không ngừng gia tăng trong thời gian gần đây.

Trong những ngày qua, đặc biệt là từ đầu năm đến nay, việc Bắc Triều Tiên liên tiếp thử nghiệm tên lửa cũng gây lo ngại, đặc biệt cho Hàn Quốc, đồng minh thân cận của Mỹ.

Theo CNN, khi đưa tàu ngầm có trang bị tên lửa hạt nhân đến Guam, Washington như muốn cho thấy rõ là họ có thể ứng phó hữu hiệu với các mối đe dọa, điều mà cho đến nay, cả Trung Quốc lẫn Bắc Triều Tiên đều không thể làm được.

Chương trình tàu ngầm tên lửa đạn đạo của Bắc Triều Tiên đang trong giai đoạn sơ khai, trong lúc hạm đội tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo ước tính của Trung Quốc chỉ gồm vỏn vẹn 6 chiếc, lại cồng kềnh, hỏa lực ít hơn và dễ bị phát hiện hơn.