“Giải trừ vũ khí trong truyền thông” để thúc đẩy hy vọng và hiệp nhất

Thông điệp Ngày Truyền thông Xã hội của Đức Phanxicô

Con sóng nhỏ chuyển ngữ

Vào Ngày Thế giới Truyền thông Xã hội lần thứ 59_2025, Đức Phanxicô công bố Thông điệp thường niên, trong đó ngài kêu gọi một sự chuyển đổi trong cách chúng ta truyền thông.

Trong một thế giới “đặc trưng bởi thông tin sai lệch và sự phân cực, khi một vài trung tâm quyền lực kiểm soát một khối lượng dữ liệu và thông tin chưa từng có,” Đức Phanxicô viết, việc “giải trừ vũ khí trong truyền thông” và làm cho nó thanh sạch khỏi sự hung hăng ngày càng trở nên cấp bách.

Trong Thông điệp nhân Ngày Thế giới Truyền thông Xã hội năm nay, Đức Phanxicô lưu ý rằng: “Ngày nay, truyền thông thường không tạo ra hy vọng, mà là nỗi sợ hãi và tuyệt vọng, thành kiến và oán giận, cuồng tín, và thậm chí là thù hận.”

Ngài than thở rằng truyền thông thường đơn giản hóa thực tại để khơi dậy phản ứng bản năng, sử dụng lời nói như vũ khí và lan truyền thông tin sai lệch hoặc méo mó, đồng thời cảnh báo rằng những thực hành này tạo ra chia rẽ và ngăn cản khả năng xây dựng hy vọng thực sự.

“‘Mọi xung đột bắt đầu khi những khuôn mặt cá nhân tan biến và mất đi.’ Chúng ta không được đầu hàng trước lối suy nghĩ này.”

Rủi ro của truyền thông hung hăng

Đức Phanxicô nêu bật một số xu hướng đáng lo ngại trong truyền thông hiện đại, bao gồm xu hướng cạnh tranh và thống trị đang chiếm ưu thế trong nhiều diễn đàn.

“Từ các chương trình trò chuyện trên truyền hình đến các cuộc tấn công bằng lời nói trên mạng xã hội, có nguy cơ rằng mô hình cạnh tranh, đối lập, ý chí thống trị và sở hữu, cùng với việc thao túng dư luận sẽ chiếm ưu thế,” ngài viết. “Việc xác định một ‘kẻ thù’ để tấn công dường như là điều không thể thiếu để khẳng định chính mình.”

Cách tiếp cận này, Đức Phanxicô nói, làm xói mòn cộng đồng và gây tổn hại cho công ích.

Cảnh báo về “sự phân tán sự chú ý có chủ ý” do các hệ thống kỹ thuật số gây ra, ưu tiên hồ sơ định hướng thị trường, ngài giải thích rằng hiện tượng này làm phân mảnh các mối quan tâm, làm suy yếu các mối liên kết xã hội, và cản trở khả năng lắng nghe và đồng cảm của chúng ta. Kết quả, ngài nói, là một xã hội ngày càng cô lập, không có khả năng hành động chung, và đang rất cần hy vọng.

Hy vọng như liều thuốc giải

Đức Phanxicô tiếp tục, dẫn chiếu thông điệp Tin Mừng và Năm Thánh hiện tại, rằng hy vọng không phải là một nhân đức dễ dàng mà là “một rủi ro cần phải chấp nhận.”

Dẫn lời nhà văn Pháp và người lính Thế chiến I, Georges Bernanos, người gọi hy vọng là “một nhân đức ẩn giấu, kiên trì và nhẫn nại,” ngài nhấn mạnh rằng đối với các Kitô hữu, hy vọng là thiết yếu và mang tính chuyển đổi.

Như Đức Bênêđictô XVI lưu ý trong thông điệp Spe Salvi, “Người có hy vọng sống khác biệt; người có hy vọng được ban tặng một cuộc sống mới.”

“Người có hy vọng được ban tặng một cuộc sống mới.”

Do đó, Đức Phanxicô kêu gọi những người truyền thông Kitô giáo “luôn sẵn sàng trả lời cho bất kỳ ai chất vấn về niềm hy vọng trong [họ]; nhưng hãy làm điều đó với sự dịu dàng và tôn kính” (1 Pr 3,15–16).

Bằng cách thể hiện sự dịu dàng, gần gũi, và tôn trọng, ngài tiếp tục, truyền thông có thể thúc đẩy sự cởi mở và tình bạn thay vì sự phòng thủ và tức giận.

Truyền thông chuyển đổi

“Tôi mơ về một nền truyền thông có thể khiến chúng ta trở thành những người bạn đồng hành,” Đức Phanxicô viết trong Thông điệp, mô tả một cách tiếp cận đồng hành cùng người khác, đặc biệt trong những lúc khó khăn.

Truyền thông như vậy, ngài nói thêm, nên tập trung vào vẻ đẹp và hy vọng, khơi dậy sự đồng cảm và dấn thân ngay cả trong những tình huống dường như tuyệt vọng.

“Truyền thông nên tập trung vào vẻ đẹp và hy vọng, khơi dậy sự đồng cảm và dấn thân ngay cả trong những tình huống dường như tuyệt vọng.”

Lặp lại niềm tin vào sự cần thiết của một văn hóa chăm sóc, Đức Phanxicô kêu gọi “những câu chuyện thấm đẫm hy vọng” để truyền cảm hứng cho sự tin tưởng và đoàn kết.

Ngài chỉ ra “bông hoa mỏng manh nhưng bền bỉ” của hy vọng được tìm thấy ở những nơi bất ngờ—từ các bậc cha mẹ cầu nguyện cho con cái trở về an toàn từ vùng xung đột đến “niềm hy vọng của những đứa trẻ vẫn tìm cách chơi đùa, cười vui, và tin vào cuộc sống ngay giữa đống đổ nát của chiến tranh và trên những con phố nghèo khổ của các khu ổ chuột.”

Xây dựng văn hóa hy vọng

Trong Năm Thánh này, khi tất cả chúng ta được kêu gọi trở thành những người lữ hành của hy vọng, Đức Phanxicô kết thúc thông điệp bằng cách thúc giục những người truyền thông “lan tỏa hy vọng, ngay cả khi điều đó khó khăn.”

“Thánh lễ Năm Thánh nhắc nhở chúng ta rằng những người kiến tạo hòa bình ‘sẽ được gọi là con cái Thiên Chúa’,” ngài nói, thêm rằng “bằng cách này, nó truyền cảm hứng cho hy vọng, hướng chúng ta đến sự cần thiết của một nền truyền thông chu đáo, dịu dàng, và suy tư, có khả năng chỉ ra những con đường đối thoại.”

Khuyến khích những người truyền thông “khám phá và công bố những câu chuyện tốt đẹp ẩn giấu trong những nếp gấp của thông tin,” Đức Phanxicô lặp lại lời kêu gọi “tìm kiếm những hạt giống hy vọng ấy và công bố chúng. Điều đó giúp thế giới chúng ta bớt đi sự thờ ơ trước tiếng kêu của người nghèo, bớt lãnh đạm, bớt khép kín: Cầu mong anh chị em luôn tìm thấy những tia sáng tốt lành truyền cảm hứng cho chúng ta hy vọng.”

“Nền truyền thông như thế,” ngài kết luận, “có thể giúp xây dựng sự hiệp thông, khiến chúng ta cảm thấy bớt cô đơn, và tái khám phá tầm quan trọng của việc cùng nhau bước đi.”

“Cách truyền thông như thế có thể giúp xây dựng sự hiệp thông, khiến chúng ta cảm thấy bớt cô đơn, và tái khám phá tầm quan trọng của việc cùng nhau bước đi.”

HỌC HỎI SỨ ĐIỆP NGÀY THẾ GIỚI TRUYỀN THÔNG 2025

TRUYỀN THÔNG với tất cả NIỀM HY VỌNG