Một nông dân đang dỡ bao phân hóa học sản xuất tại Ukraina, từ xe tải xuống, gần làng Yakovlivka, Ukraina, ngày 05/04/2022. REUTERS - THOMAS PETER

Ủy Ban Châu Âu ngày 12/05/2022 đề xuất một kế hoạch hỗ trợ Ukraina xuất khẩu hàng triệu tấn ngũ cốc hiện đang bị tắc nghẽn trong nước do các cảng biển của Ukraina đã bị quân Nga đánh chiếm và kiểm soát. 

Ủy viên châu Âu về vận tải, Adina Valean, ngày 12/05 cho biết : « 20 triệu tấn ngũ cốc cần phải được chuyển đi từ Ukraina trong vòng dưới 3 tháng, thông qua các cơ sở hạ tầng giao thông vận tải của Liên Hiệp Châu Âu ». Đối với quan chức châu Âu chuyên trách vận tải, « đây là một thách thức vô cùng lớn ».

Bruxelles hướng tới việc vận chuyển nông phẩm Ukraina bằng đường sắt thay cho đường biển, nhưng có một vấn đề kỹ thuật cần giải quyết là chiều rộng đường ray để hệ thống đường sắt của Ukraina tương thích với hệ thống của đa số các nước Liên Âu. Việc bốc dỡ, chuyển hàng từ tàu hỏa sang xe tải hoặc các tàu theo chuẩn Liên Âu sẽ rất mất thời gian, và hiện cũng chưa đủ cơ sở hạ tầng phù hợp ở biên giới Ukraina với Liên Âu để thực hiện việc này.  

Để khắc phục những khó khăn nói trên, Ủy Ban Châu Âu đề nghị các cơ quan quản lý cơ sở hạ tầng ưu tiên bố trí vận chuyển nông phẩm của Ukraina và kêu gọi các nước thành viên linh hoạt trong các quy định thông quan và có sự phối hợp với nhau để tăng khả năng tích trữ tạm thời nông phẩm của Ukraina.

Theo số liệu của Hội đồng quốc tế về ngũ cốc, trong năm 2020-2021, Ukraina là nước xuất khẩu ngũ cốc nhiều thứ 4 trên thế giới, với 44,7 triệu tấn bán cho nước ngoài, chủ yếu là sang Trung Quốc, châu Phi và châu Âu. Ukraina cũng là một trong những nhà xuất khẩu chính dầu hướng dương trên toàn cầu. Trước khi chiến tranh nổ ra, 90% lượng ngũ cốc và dầu ăn Ukraina xuất khẩu là qua các cảng biển của nước này ở biển Đen. Hiện nay các cảng này đã bị đóng, có nguy cơ gây ra các cuộc khủng hoảng lương thực, thậm chí là nạn đói ở nhiều vùng, đặc biệt là châu Phi.

Trong khi đó, theo Reuters, hôm nay 13/05/2022, ngoại trưởng các nước G7 nhóm họp tại Đức để bàn về các biện pháp bảo đảm an ninh lương thực trong bối cảnh chiến tranh Ukraina và giúp đỡ nước này xuất khẩu nông phẩm