Hồng y Trần Nhật Quân ( thứ 2 bên trái) cùng các nhà hoạt động khác ra trình diện tòa án tại Hồng Kông trong một vụ án chính trị hôm 24/05/2022. AP - Kin Cheung

Từ Bắc Kinh, thông tín viên đài RFI, Stephane Lagarde giải thích : 

« Phiên xử này là một thử thách đối với chính sách ngoại giao được cho uyển chuyển của giáo hoàng, trong cuộc đối thoại với Trung Quốc. Việc mở phiên tòa diễn ra vào lúc thỏa thuận bí mật được Tòa Thánh Vatican và Bắc Kinh đúc kết hồi năm 2018, phải được gia hạn. Văn bản này, vốn phải triển hạn cứ hai năm một lần, cho phép đảng Cộng sản Trung Quốc bổ nhiệm các hồng y với sự chấp thuận từ Tòa Thánh.  

Nhưng hồng y Trần Nhật Quân đã phản đối thỏa thuận đó. Chúng tôi đã từng gặp ông ấy vào năm 2019, vào lúc đường phố Hồng Kông sôi sục chống đạo luật an ninh quốc gia. Vị cựu tổng giám mục nổi loạn này, từng được giáo hoàng Gioan Phaolô II bổ nhiệm, đã không kiệm lời chỉ trích, cho rằng Roma không mấy dấn thân bên cạnh phong trào dân chủ Hồng Kông. 

Ông nói : "Tòa Thánh đã không có một lời nào về phong trào này, đây là một tín hiệu rất xấu. Họ luôn chủ trương ôn hòa, điều đó là vô nghĩa bởi vì chúng tôi đã hết sức chừng mực. Chính chính phủ và cảnh sát đã ra tay trấn áp. Thật đáng tiếc phải nói lên điều đó nhưng Giáo Hội đang bị chia rẽ." 

Những bất đồng này có thể đã khiến một số người trong nội bộ Tòa Thánh bực bội và xem ông Trần Nhật Quân như là một "kẻ cứng đầu". Để không làm tổn hại đến mối quan hệ mới giữa đảng Cộng sản Trung Quốc và giáo triều vào lúc gần đến 0ngày khai mạc Đại hội đảng Cộng sản lần thứ 20, hình phạt đã được giảm bớt. Vị hồng y cùng với bốn đồng phạm khác có thể chỉ bị phạt 1.300 euro vì tham gia vào một quỹ bất hợp pháp. »