HÀNH TRÌNH VÀO NƠI THÂM CUNG CỦA TÂM HỒN: LẮNG NGHE TIẾNG GỌI TỰ DO VÀ CHÂN THẬT

Thứ bảy - 13/12/2025 08:08

Giữa dòng chảy cuồn cuộn và hối hả của cuộc sống hiện đại, con người dường như đang bị cuốn đi bởi những cơn sóng của trào lưu, của định kiến xã hội và của những kỳ vọng ngoại tại. Chúng ta thường có xu hướng nhìn ra bên ngoài để tìm kiếm câu trả lời cho cuộc đời mình, chờ đợi một ai đó chỉ cho ta biết ta phải làm gì, ta phải sống thế nào, và đâu là giá trị định hình nên con người ta. Tuy nhiên, trong cái nhìn của đức tin và sự thâm trầm của đời sống thiêng liêng, câu trả lời xác thực nhất, chân thật nhất lại không nằm ở những tiếng ồn ào phố thị, mà nằm ẩn sâu trong "ngôi đền thiêng" của tâm hồn mỗi người. Đó là một chân lý vừa giản đơn nhưng cũng vừa đầy thách đố: Chỉ bạn mới biết mình mạnh ở đâu, thật sự thích gì, và muốn đi về đâu. Một khi hiểu mình rồi thì dù đoạn đường có khó, có xa, bạn vẫn tự tin tiến bước. Lời khẳng định ấy không phải là sự tự cao của cái tôi ích kỷ, mà là sự trở về với căn tính đích thực mà Thiên Chúa đã gieo vào lòng mỗi người ngay từ thuở đời đời.
Hành trình tìm lại chính mình, trước hết, là một hành trình của sự khiêm hạ và can đảm để đối diện với sự thật. Thiên Chúa, Đấng Tạo Hóa khôn ngoan và đầy tình yêu, đã không tạo nên chúng ta như những bản sao vô hồn được sản xuất hàng loạt. Ngài nắn nên mỗi người chúng ta một cách "lạ lùng và diệu kỳ" như lời Thánh Vịnh 139 đã xác tín. Ngài đặt để vào trong mỗi tâm hồn những nén bạc riêng biệt, những sở trường độc đáo và cả những yếu đuối rất người. Chỉ có bạn, trong những giờ phút tĩnh lặng đối diện với lương tâm và nhan thánh Chúa, mới có thể cảm nghiệm rõ ràng nhất về "chất liệu" làm nên con người mình.
Người ngoài có thể nhìn thấy những thành công bề nổi, những tấm bằng khen hay địa vị xã hội, nhưng họ không thể chạm vào những rung động sâu xa nhất của trái tim bạn. Biết mình mạnh ở đâu không chỉ là việc liệt kê ra những kỹ năng nghề nghiệp, mà là nhận ra đâu là ân sủng, đâu là "món quà" mà Thần Khí đã trao ban để bạn phục vụ sự sống. Có người tìm thấy sức mạnh trong sự lắng nghe và chữa lành, người khác lại tìm thấy năng lực trong sự lãnh đạo và kiến tạo, lại có người tìm thấy niềm vui trong sự hy sinh thầm lặng. Nhận diện được điểm mạnh của mình chính là hành vi tạ ơn sâu sắc nhất dâng lên Đấng đã ban cho ta sự sống, bởi khi đó, ta không còn so sánh mình với người khác, không còn ghen tị hay tự ti, mà trân trọng chính "vườn nho" mà Chúa đã trao phó cho mình vun trồng.
Bên cạnh việc nhận biết sức mạnh, việc thấu hiểu điều mình "thật sự thích" là một bước ngoặt quan trọng trong đời sống tâm linh. Chữ "thích" ở đây không nên hiểu theo nghĩa nông cạn của những đam mê chóng qua hay những dục vọng tầm thường của thế gian. Cái "thích" trong chiều kích Công giáo là sự cộng hưởng giữa khát vọng của con người và thánh ý của Thiên Chúa. Đó là niềm say mê thánh thiện, là ngọn lửa nhiệt huyết mà khi dấn thân vào đó, bạn cảm thấy bình an, hoan lạc và thấy cuộc đời mình có ý nghĩa. Có những người sống cả đời mải miết chạy theo những mục tiêu mà xã hội cho là "thành đạt", để rồi cuối cùng nhận ra mình đang sống cuộc đời của ai đó chứ không phải của mình.
Sự lạc lõng ấy là một nỗi đau thiêng liêng. Chỉ bạn mới biết điều gì làm trái tim mình nhảy múa, điều gì khiến bạn sẵn sàng thức khuya dậy sớm mà không thấy mệt mỏi, điều gì thôi thúc bạn hiến dâng mà không toan tính thiệt hơn. Khi bạn chạm được vào niềm đam mê chân thật ấy, bạn đang chạm vào chính tiếng gọi, hay nói cách khác, là ơn gọi riêng biệt mà Chúa dành cho bạn. Đó có thể là ơn gọi trong đời sống hôn nhân, là sự dấn thân trong đời sống tu trì, hay là việc nên thánh giữa đời thường qua công việc lao động chân chính. Dù là gì đi nữa, chỉ khi bạn trung thực với khao khát sâu thẳm ấy, bạn mới tìm thấy hình ảnh trọn vẹn của Thiên Chúa nơi chính mình.
Và rồi, câu hỏi lớn nhất của đời người: Bạn muốn đi về đâu? Định hướng cuộc đời không phải là một tấm bản đồ có sẵn, mà là một hành trình đức tin. Trong sự ồn ào của thế giới, tiếng gọi về đích đến thường bị át đi bởi nỗi sợ hãi về tương lai và sự an toàn giả tạo. Nhưng một khi đã hiểu rõ căn tính của mình, hiểu rõ những nén bạc Chúa trao và ngọn lửa Người thắp lên trong tim, bạn sẽ hình dung ra con đường mình phải đi. "Đi về đâu" không chỉ là đích đến địa lý hay chức vụ, mà là trạng thái của tâm hồn, là việc bạn muốn trở thành ai trong mắt Chúa và anh chị em. Sự hiểu biết về bản thân đóng vai trò như chiếc la bàn trong những đêm tối của đức tin. Khi bạn biết rõ mình là ai và mình sống để làm gì, những khó khăn, thử thách, hay thập giá trên đường đời sẽ không còn là rào cản khiến bạn chùn bước, mà trở thành những nấc thang để bạn tôi luyện bản lĩnh và lòng tin cậy mến.
Sự tự tin mà bài viết này muốn nói đến không phải là sự tự mãn của cái tôi, mà là sự vững tin vào sự quan phòng của Thiên Chúa, Đấng đã gieo mầm và chắc chắn sẽ hoàn tất công trình tốt đẹp nơi bạn. Khi một người hiểu mình, họ chấp nhận cả những giới hạn của bản thân.
Họ biết rằng con đường phía trước có thể gập ghềnh, có thể xa xôi, có thể đầy chông gai và nước mắt, nhưng họ vẫn "tự tin tiến bước" bởi vì họ biết rõ lý do tại sao mình lại bước đi. Sự đau khổ hay gian nan lúc này không còn là những tai ương vô nghĩa, mà trở thành cái giá xứng đáng phải trả cho một tình yêu lớn lao, cho một lý tưởng cao đẹp mà họ đã tự do lựa chọn. Thánh Phaolô đã từng xác tín: "Tôi biết tôi tin vào ai", và chính sự hiểu biết sâu sắc về mối tương quan giữa mình và Đấng Christ đã giúp ngài vượt qua mọi ngục tù, đòn roi và hiểm nguy. Cũng vậy, khi bạn hiểu chính mình trong ánh sáng của Chúa, bạn sẽ có được sự tự do nội tâm. Bạn sẽ không còn sợ dư luận phán xét, không còn sợ thất bại theo tiêu chuẩn thế gian, bởi thước đo duy nhất quan trọng với bạn lúc này là lòng trung thành với tiếng gọi lương tâm.
Tuy nhiên, để đạt được sự thấu hiểu ấy, con người cần phải đi vào sa mạc của sự tĩnh lặng. Chúng ta không thể hiểu mình nếu cứ mải miết chạy đua với thời gian và đắm chìm trong những kết nối ảo. Cần có những khoảng lặng để cầu nguyện, để "xét mình", để lắng nghe tiếng nói nhỏ nhẹ của Thần Khí. Trong sự thinh lặng thánh thiêng ấy, những lớp vỏ bọc hào nhoáng bên ngoài sẽ rơi xuống, để lộ ra con người thật trần trụi nhưng cũng rất đỗi đáng yêu trước mặt Chúa. Đừng sợ đối diện với chính mình. Đừng sợ nhìn thấy những vết thương hay những góc khuất, bởi chính nơi những khiếm khuyết ấy, ân sủng Chúa lại càng tuôn đổ dạt dào. Chỉ bạn mới có thể thực hiện cuộc hành trình nội tâm này, không ai có thể làm thay bạn, không ai có thể cầu nguyện thay cho sự hoán cải và nhận thức của bạn.
Cuộc đời là một chuyến hành hương về quê Trời, và trên con đường ấy, việc hiểu mình là hành trang tối cần thiết. Khi bạn biết mình là con yêu dấu của Cha, được tạo dựng với một mục đích cao cả, bạn sẽ không còn bước đi như kẻ mộng du không định hướng. Dù đoạn đường có khó, có xa, dù mây mù có giăng lối, thì ánh sáng của sự thật về chính mình sẽ là ngọn đèn soi bước. Bạn sẽ bước đi không phải bằng sức mạnh của cơ bắp, mà bằng sức mạnh của một tâm hồn đã được neo chặt vào ý Chúa.
Sự tự tin ấy tỏa ra một nguồn năng lượng bình an, không chỉ nâng đỡ chính bạn mà còn trở thành điểm tựa cho những người xung quanh. Hãy can đảm nhìn vào gương soi của tâm hồn, gạt bỏ những lớp bụi mờ của sợ hãi và toan tính, để nhìn thấy chân dung rạng ngời mà Chúa muốn bạn trở thành. Và khi đã thấy, hãy đứng dậy, vác thập giá mình và bước đi với niềm hân hoan, vì bạn biết rằng, cuối con đường ấy, Đấng là Đường, là Sự Thật và là Sự Sống đang dang tay chờ đón bạn. Hãy tin rằng, khi bạn sống trọn vẹn là chính mình trong ân sủng, bạn đang dâng lên Chúa bài ca chúc tụng tuyệt vời nhất, bài ca của một thụ tạo đã tìm thấy vị trí đích thực của mình trong công trình sáng tạo bao la này.

Nguồn tin: Lm. Anmai, CSsR