MỘT NẮM TRO TÀN VÀ BÀI HỌC VỀ SỰ BUÔNG BỎ

Giữa dòng chảy cuồn cuộn và vội vã của kiếp nhân sinh, có bao giờ chúng ta bất chợt dừng lại, cảm thấy đôi chân mình mỏi mệt và trái tim mình trĩu nặng bởi những gánh lo toan không tên? Cuộc sống trần gian vốn dĩ là một bức tranh đa sắc, nhưng đôi khi, gam màu chủ đạo phủ lên tâm hồn ta lại là màu xám xịt của những thất vọng và bi ai. Có những lúc, ta cảm thấy hiện thực và lý tưởng sao mà xa cách vời vợi. Ta ấp ủ những giấc mơ đẹp đẽ, ta xây đắp những kỳ vọng lớn lao về một cuộc đời công bằng, bác ái và hạnh phúc. Nhưng rồi, thực tế phũ phàng ập đến như cơn mưa rào lạnh lẽo, cuốn trôi đi những ảo mộng ấy, để lại ta trơ trọi giữa những nghịch lý của cuộc đời. Khi ấy, khoảng cách giữa điều ta mong muốn và điều ta đang phải đối diện trở thành một vực thẳm, nuốt chửng lấy niềm tin và hy vọng, khiến ta chới với, hụt hẫng và hoang mang tột độ. Ta tự hỏi tại sao cuộc đời lại khắc nghiệt đến thế, tại sao những điều tốt đẹp lại khó thành hiện thực đến thế?

Nỗi đau ấy càng trở nên nhức nhối hơn khi ta cảm thấy uất ức thương tâm mà nhìn quanh chẳng có lấy một người thấu hiểu. Cảm giác cô độc giữa biển người mênh mông là một trong những nỗi đau gặm nhấm tâm can con người ghê gớm nhất. Ta mang trong mình những vết thương lòng rỉ máu, những nỗi oan ức không thể tỏ bày, những tiếng khóc nghẹn ngào nuốt ngược vào trong. Ta khao khát một ánh mắt cảm thông, một bờ vai nương tựa, hay đơn giản chỉ là một sự lắng nghe chân thành. Nhưng đáp lại ta đôi khi chỉ là sự thờ ơ, lạnh nhạt, hoặc tệ hơn là những phán xét vội vàng. Sự cô đơn ấy đẩy ta vào những ngõ cụt của cảm xúc, khiến ta thu mình lại, xây nên những bức tường thành kiên cố ngăn cách với thế giới bên ngoài, để rồi tự gặm nhấm nỗi buồn trong bóng tối của tâm hồn.

Và rồi, trong cái vòng luẩn quẩn của hỉ nộ ái ố, ta lại dễ dàng sa vào những ân oán tình thù mà cứ mãi canh cánh trong lòng. Những lời nói làm tổn thương nhau, những hành động phản bội, những vết xước do người khác gây ra, hay thậm chí là do chính ta gây ra cho người khác, tất cả cứ đeo bám dai dẳng như những bóng ma. Ta giữ chặt lấy hận thù như giữ một hòn than nóng trong tay với ý định ném vào người khác, nhưng chính ta lại là người bị bỏng đầu tiên. Ta không biết rằng, khi ta không thể tha thứ, khi ta cứ mãi dằn vặt về những chuyện đã qua, là ta đang tự giam cầm chính mình trong ngục tù của quá khứ. Ân oán tình thù như sợi dây vô hình trói buộc, khiến bước chân ta nặng trĩu, tâm trí ta mờ mịt, không còn nhìn thấy ánh sáng của bình an và thanh thản.

Cuộc sống trần gian còn cuốn ta vào những vòng xoáy của lợi ích được mất, khiến ta phải so đo tính toán từng chút một. Ta mải miết chạy theo đồng tiền, danh vọng, địa vị, coi đó là thước đo của thành công và hạnh phúc. Ta lo sợ bị thua thiệt, lo sợ mất mát, nên lúc nào cũng trong tâm thế đề phòng, tranh giành. Tâm trí ta bị lấp đầy bởi những con số, những toan tính, những mưu mô. Ta quên mất rằng, niềm vui thực sự không nằm ở việc ta sở hữu bao nhiêu, mà là ở việc ta có thể cho đi bao nhiêu. Sự so đo tính toán làm héo mòn lòng quảng đại, làm chai sạn cảm xúc và biến ta thành những cỗ máy vô hồn, chỉ biết chạy theo những giá trị vật chất phù du mà bỏ quên những giá trị tinh thần vĩnh cửu.

Chưa dừng lại ở đó, vì mưu sinh, vì tham vọng, có những lúc ta phải khom lưng chau mày đối với quyền thế. Ta đánh mất sự tự tôn, đánh mất cái tôi chân chính chỉ để đổi lấy một chút ân huệ, một chút bổng lộc hay một vị trí nào đó trong xã hội. Ta ép mình phải sống khác với bản chất, phải luồn cúi, phải dạ vâng trước những điều trái tai gai mắt chỉ vì sợ hãi quyền lực. Cảm giác nhục nhã ấy, dù có được che đậy bằng những hào nhoáng bên ngoài, vẫn âm ầm gặm nhấm lòng tự trọng của ta mỗi đêm về. Rồi từ đó, vì địa vị cao thấp, vì muốn ngoi lên trên người khác, con người ta lại sẵn sàng mưu tính hại nhau. Những thủ đoạn tinh vi, những chiêu trò đen tối được tung ra để hạ bệ đối thủ, để tranh giành quyền lực. Tình huynh đệ, nghĩa đồng bào bị gạt sang một bên, nhường chỗ cho sự đố kỵ, ganh ghét và tàn nhẫn. Thế giới trở thành một chiến trường khốc liệt, nơi mạnh được yếu thua, và con người trở thành những con sói đối với nhau.

Nhưng hỡi bạn, hỡi những tâm hồn đang lạc lối trong mê cung của khổ đau và tham vọng ấy, sao bạn không thử một lần đi đến nơi hỏa táng mà xem? Hãy tạm rời xa những ồn ào phố thị, những bon chen danh lợi, để đến nơi ranh giới mong manh giữa sự sống và cái chết được phơi bày rõ ràng nhất. Nơi ấy, không khí trầm mặc, mùi hương khói quyện lẫn mùi của hư vô sẽ đánh thức bạn khỏi cơn mê dài. Hãy đứng đó, lặng nhìn ngọn lửa đỏ rực đang thiêu rụi thân xác phàm nhân, và đối diện với những gì còn sót lại sau cùng: một nắm tro bụi.

Trước lò hỏa thiêu, mọi ranh giới của trần gian đều bị xóa nhòa. Dù khi sống, người nằm đó là bậc vương giả quyền uy hay kẻ bần hàn khốn khổ; là bậc trí thức uyên bác hay người ít học quê mùa; là trang tuyệt sắc giai nhân hay người có dung mạo bình thường; tất cả giờ đây đều bình đẳng tuyệt đối. Ngọn lửa vô tình không phân biệt sang hèn, không nể nang chức tước, không e sợ quyền uy. Nó thiêu rụi tất cả: vẻ đẹp hình hài, tài năng xuất chúng, của cải bạc tiền, và cả những ân oán hận thù. Tất cả những gì người ta từng dày công vun đắp, từng sống chết tranh giành, từng vì nó mà đau khổ hay hạnh phúc, giờ đây chỉ còn là hư không.

Đối diện với một nắm tro bụi, bạn sẽ nhận ra sự bé nhỏ và mong manh của kiếp người. Nắm tro ấy không còn biết buồn, không còn biết giận, không còn biết so đo tính toán. Nó nằm im lìm, tĩnh lặng, trả lại cho đất mẹ những gì thuộc về đất. Nhìn nắm tro ấy, bạn hãy tự hỏi lòng mình: Những uất ức thương tâm kia liệu có còn ý nghĩa gì không? Những người không hiểu bạn, hay những người bạn không thể tha thứ, cuối cùng cũng sẽ trở về với cát bụi như thế này thôi. Vậy tại sao ta phải hành hạ mình và hành hạ nhau trong khoảng thời gian ngắn ngủi được hiện hữu trên đời? Những lợi ích được mất mà ta đang so đo, những đồng tiền ta đang cố gắng vun vén, liệu có mua được sự bất tử, hay có thể mang theo được khi ta bước qua cánh cửa của cái chết? Chắc chắn là không. Nắm tro tàn không có túi để đựng tiền, không có tay để cầm quyền trượng, không có ngực để đeo huân chương.

Đối diện với một nắm tro bụi, bạn sẽ thấy những lần khom lưng uốn gối vì quyền thế thật vô nghĩa và nực cười. Những kẻ quyền cao chức trọng mà bạn từng sợ hãi, từng cung phụng, rồi cũng sẽ chỉ còn lại một nắm tro như bao người khác. Địa vị cao thấp, ghế trên ghế dưới, lúc này chỉ là chuyện viển vông. Trong bình tro cốt, tro của người giàu cũng chẳng lấp lánh hơn tro của người nghèo, tro của kẻ thắng cuộc cũng chẳng khác màu tro của kẻ bại trận. Cái chết là sự công bằng vĩ đại nhất của tạo hóa, nó tước đi mọi lớp mặt nạ, mọi danh xưng ảo ảnh, đưa con người trở về với bản chất nguyên sơ nhất của mình: cát bụi.

Vậy thì, bạn còn có gì không buông xuống được đây? Tại sao vẫn còn nắm chặt những hận thù làm đau trái tim? Tại sao vẫn còn mải mê chạy theo những ảo ảnh phù du mà bỏ quên những giá trị đích thực của cuộc sống? Tại sao không chọn sống một cuộc đời nhẹ nhàng, thanh thản, yêu thương và tha thứ? Hãy nhìn nắm tro tàn để học cách sống. Hãy sống sao cho trọn vẹn từng khoảnh khắc, trân trọng những người bên cạnh, làm những điều thiện lành, để khi nhắm mắt xuôi tay, ta không còn gì phải hối tiếc. Hãy buông bỏ gánh nặng của ân oán, của tham sân si, để tâm hồn được tự do bay bổng.

Đời người tựa như bóng câu qua cửa sổ, thoáng chốc đã ngả chiều tà. Đừng để đến khi nằm xuống, đối diện với hư vô, mới nhận ra mình đã lãng phí cả một đời cho những điều vô nghĩa. Hãy đến nơi hỏa táng, không phải để bi quan yếm thế, mà để thấu hiểu lẽ vô thường, để biết trân quý sự sống và để biết buông bỏ những gì không thuộc về vĩnh cửu. Hãy để nắm tro tàn nhắc nhở bạn rằng: Cuộc đời này ngắn lắm, hãy sống bằng tình yêu thương, vì chỉ có tình yêu thương là còn lại mãi, ngay cả khi thân xác đã hóa thành tro bụi. Khi ta buông xuống được những chấp niệm, ta sẽ thấy lòng mình nhẹ tênh như mây trời, và đó chính là lúc ta chạm tay vào hạnh phúc đích thực và bình an vĩnh cửu ngay giữa cõi tạm này. Hãy sống một cuộc đời ý nghĩa, để khi trở về với bụi tro, ta để lại cho đời không chỉ là nắm tro tàn lạnh lẽo, mà là hơi ấm của tình người và hương thơm của nhân đức.