Tin Mừng
Sẽ không còn tảng đá nào trên tảng đá nào.
✠Tin Mừng Chúa Giê-su Ki-tô theo thánh Lu-ca.
5 Khi ấy, nhân có mấy người nói về Đền Thờ lộng lẫy nguy nga với những phiến đá đẹp và những đồ dâng cúng, Đức Giê-su bảo : 6 “Những gì anh em đang chiêm ngưỡng đó sẽ có ngày bị tàn phá hết, không còn tảng đá nào trên tảng đá nào.” 7 Họ hỏi Người : “Thưa Thầy, vậy bao giờ các sự việc đó sẽ xảy ra, và khi sắp xảy ra, thì có điềm gì báo trước ?”
8 Đức Giê-su đáp : “Anh em hãy coi chừng kẻo bị lừa gạt, vì sẽ có nhiều người mạo danh Thầy đến nói rằng : ‘Chính ta đây’, và : ‘Thời kỳ đã đến gần’ ; anh em chớ có theo họ. 9 Khi anh em nghe có chiến tranh, loạn lạc, thì đừng sợ hãi. Vì những việc đó phải xảy ra trước, nhưng chưa phải là chung cục ngay đâu”. 10 Rồi Người nói tiếp : “Dân này sẽ nổi dậy chống dân kia, nước này chống nước nọ. 11 Sẽ có những trận động đất lớn, và nhiều nơi sẽ có ôn dịch và đói kém ; sẽ có những hiện tượng kinh khủng và điềm lạ lớn lao từ trời xuất hiện.”
NIỀM HY VỌNG VƯỢT TRÊN MỌI TÀN PHÁ
Anh chị em thân mến, những ngày cuối cùng của năm Phụng vụ luôn mời gọi chúng ta hướng về những thực tại cuối cùng, về sự kết thúc của thời gian và sự mong manh của vạn vật. Đoạn Tin Mừng theo thánh Lu-ca chúng ta vừa nghe hôm nay là một trong những diễn từ mang tính mặc khải, hay còn gọi là "diễn từ cánh chung", mà Chúa Giê-su ngỏ với các môn đệ. Bối cảnh rất trang trọng: ngay tại Đền Thờ Giê-ru-sa-lem, công trình biểu tượng cho niềm tin, niềm tự hào dân tộc và sự hiện diện hữu hình của Thiên Chúa giữa dân Người. Khi những người xung quanh đang trầm trồ, thán phục vẻ đẹp huy hoàng, sự kiên cố của "những phiến đá đẹp và những đồ dâng cúng", thì Chúa Giê-su đã đưa ra một lời tiên báo gây chấn động, một gáo nước lạnh dội thẳng vào tâm thức của họ: “Những gì anh em đang chiêm ngưỡng đó sẽ có ngày bị tàn phá hết, không còn tảng đá nào trên tảng đá nào.”
Hãy thử tưởng tượng chúng ta đang đứng ở đó, trong khoảnh khắc ấy. Đền Thờ không chỉ là một công trình kiến trúc. Đó là trái tim của Do Thái giáo. Đó là nơi trời đất giao thoa. Đó là bảo chứng cho lời hứa của Thiên Chúa. Việc xây dựng và tái thiết Đền Thờ là một thiên trường ca của cả dân tộc. Vậy mà, Chúa Giê-su, Vị Thầy mà họ đang tin tưởng đi theo, lại nói rằng tất cả sẽ sụp đổ, sụp đổ một cách triệt để, "không còn tảng đá nào trên tảng đá nào." Lời tuyên bố này không chỉ là một dự báo về một biến cố lịch sử (mà thực sự đã xảy ra vào năm 70 sau Công nguyên khi quân đội Rô-ma tàn phá Giê-ru-sa-lem), mà còn là một bài học thần học sâu sắc về sự tạm bợ của tất cả những gì thuộc về thế giới này, ngay cả những điều thiêng liêng và vĩ đại nhất trong mắt con người. Con người luôn có xu hướng bám víu vào những gì hữu hình, kiên cố. Chúng ta xây dựng sự an toàn của mình trên những "phiến đá" của của cải, danh vọng, quyền lực, những mối quan hệ, hay thậm chí là những cơ cấu tổ chức tôn giáo vững chắc. Chúng ta muốn tin rằng chúng là vĩnh cửu. Nhưng Chúa Giê-su cảnh báo chúng ta: tất cả những thứ đó, dù đẹp đẽ hay vĩ đại đến đâu, đều sẽ qua đi.
Phản ứng của các môn đệ, và cũng là phản ứng tự nhiên của con người chúng ta, là sự tò mò xen lẫn sợ hãi. Họ không hỏi "Tại sao?", nhưng họ hỏi "Bao giờ?" và "Có điềm gì báo trước?". Con người luôn muốn kiểm soát, muốn biết trước tương lai, muốn có một tấm bản đồ, một thời gian biểu cho các biến cố. Chúng ta muốn biết khi nào khủng hoảng sẽ xảy ra để chuẩn bị, khi nào tận thế sẽ đến để lo liệu. Chúng ta tìm kiếm các "điềm lạ". Nhưng Chúa Giê-su đã trả lời họ không phải bằng cách đưa ra một thời khóa biểu, mà bằng một lời cảnh báo về những nguy cơ còn lớn hơn cả sự sụp đổ của Đền Thờ. Nguy cơ lớn nhất không phải là chiến tranh hay động đất, mà là sự lừa dối và sự sợ hãi. Lời cảnh báo đầu tiên của Ngài là: "Anh em hãy coi chừng kẻo bị lừa gạt".
Thật vậy, lịch sử đã chứng kiến không biết bao nhiêu người mạo danh, bao nhiêu kẻ tự xưng là Đấng Cứu Thế, bao nhiêu nhà "tiên tri" loan báo "thời kỳ đã đến gần". Khi con người hoang mang, khi các nền tảng dường như lung lay, đó là lúc những kẻ lừa dối dễ dàng gieo rắc tư tưởng của chúng nhất. Chúng lợi dụng nỗi sợ hãi của con người để trục lợi, để xây dựng đế chế riêng, để lôi kéo người ta đi vào con đường lầm lạc. Chúa Giê-su nói rõ: "anh em chớ có theo họ." Điều này đòi hỏi người môn đệ phải có một sự phân định sắc bén. Chúng ta không được phép ngây thơ. Chúng ta phải "coi chừng", phải dùng ánh sáng Tin Mừng và sự hướng dẫn của Giáo Hội để soi xét mọi trào lưu, mọi tư tưởng, mọi lời hứa hẹn "cứu rỗi" dễ dãi mà thế gian đưa ra. Sự tỉnh thức này không phải là sự nghi ngờ tiêu cực, mà là sự khôn ngoan của người biết rằng chỉ có một Vị Thầy duy nhất là Đức Ki-tô, và chỉ có một Tin Mừng duy nhất là Tin Mừng của Ngài.
Lời cảnh báo thứ hai của Chúa Giê-su là: "Đừng sợ hãi." Khi nghe nói đến chiến tranh, loạn lạc, dân này nổi dậy chống dân kia, nước này chống nước nọ, rồi động đất, ôn dịch, đói kém... tất cả những điều này nghe thật kinh khủng. Và thực tế là chúng ta đang sống trong một thế giới đầy dẫy những điều đó. Chỉ cần mở một bản tin buổi sáng, chúng ta thấy chiến tranh vẫn nổ ra, bạo lực vẫn leo thang, thiên tai vẫn tàn phá, dịch bệnh vẫn đe dọa, sự bất công và đói nghèo vẫn còn đó. Tin Mừng không phải là một liều thuốc an thần để nói rằng mọi thứ đều tốt đẹp. Chúa Giê-su là một người thực tế. Ngài nói rõ: "những việc đó phải xảy ra trước, nhưng chưa phải là chung cục ngay đâu". Ngài không hứa hẹn một cuộc sống dễ dàng, một con đường trải hoa hồng. Ngài không hứa sẽ cất chúng ta ra khỏi giông bão, nhưng Ngài hứa sẽ ở cùng chúng ta trong giông bão.
"Đừng sợ hãi" không có nghĩa là chúng ta trở nên vô cảm hay chai lì trước đau khổ. Nhưng đó là lời mời gọi đặt niềm tin vào một thực tại lớn hơn, một sự quan phòng của Thiên Chúa vượt trên mọi hỗn loạn. Sự hỗn loạn, chiến tranh, thiên tai... tự bản chất chúng không phải là dấu hiệu của "chung cục". Chúng là một phần của lịch sử nhân loại sa ngã. Cái "chung cục" mà chúng ta mong chờ không phải là sự hủy diệt, mà là sự quang lâm của Con Người, là sự chiến thắng cuối cùng của tình yêu trên sự chết. Nỗi sợ hãi làm chúng ta tê liệt. Nó khiến chúng ta chỉ tập trung vào việc tự bảo vệ mình, co cụm lại và mất đi lòng bác ái. Chúa Giê-su muốn các môn đệ của Ngài, ngay cả giữa lúc "kinh khủng" nhất, vẫn phải là những chứng nhân của hy vọng, những người mang ánh sáng bình an của Ngài. Bình an không phải là sự vắng bóng của chiến tranh, mà là sự hiện diện của Đức Ki-tô.
Bài học Tin Mừng hôm nay không phải để chúng ta ngồi đoán già đoán non về ngày tận thế, cũng không phải để chúng ta sống trong tâm trạng bi quan, phó mặc. Trái lại, đây là lời mời gọi sống tỉnh thức và can đảm trong chính giây phút hiện tại. Khi Chúa Giê-su nói về sự sụp đổ của Đền Thờ, Ngài đang ngầm loan báo về một Đền Thờ mới, vĩnh cửu, không phải do tay con người làm nên, mà chính là Thân Thể Phục Sinh của Ngài. Và qua Bí tích Rửa tội, mỗi chúng ta cũng đã trở nên đền thờ sống động của Chúa Thánh Thần. Thay vì lo lắng về những "phiến đá" vật chất sẽ bị tàn phá, chúng ta được mời gọi hãy xây dựng và chăm sóc "Đền Thờ" thiêng liêng trong tâm hồn mình. Đền Thờ ấy được xây bằng những viên đá của đức tin, đức cậy và đức mến. Đền Thờ ấy được trang hoàng bằng những "đồ dâng cúng" là những việc lành phúc đức, những hành động hy sinh, tha thứ, và yêu thương.
Thế giới này rồi sẽ qua đi. Mọi công trình vĩ đại của con người, mọi đế chế hùng mạnh, mọi tài sản chúng ta tích cóp... tất cả sẽ ở lại. "Sẽ không còn tảng đá nào trên tảng đá nào." Sự thật này không phải để làm chúng ta tuyệt vọng, mà là để giải thoát chúng ta khỏi sự nô lệ vật chất. Nó giúp chúng ta nhận ra điều gì mới thực sự quan trọng, điều gì mới thực sự tồn tại vĩnh cửu. Đó chính là linh hồn của chúng ta, là mối tương quan của chúng ta với Thiên Chúa, và là tình yêu chúng ta trao ban cho nhau. Chỉ có tình yêu mới vượt qua được sự tàn phá của thời gian. Chỉ những gì được xây dựng trên nền tảng là Đức Ki-tô mới có thể đứng vững.
Vì vậy, thưa anh chị em, khi chúng ta bước vào những ngày cuối cùng của năm Phụng vụ, chúng ta hãy can đảm đối diện với sự thật về thân phận mỏng giòn của mình và sự tạm bợ của thế giới này. Nhưng chúng ta đối diện với nó không phải bằng nỗi sợ hãi của những kẻ không có hy vọng. Chúng ta đối diện với nó bằng niềm tin vững chắc vào lời hứa của Chúa Giê-su. Ngay cả khi thế giới xung quanh chúng ta có "loạn lạc", "động đất" hay "ôn dịch", ngay cả khi chính "Đền Thờ" của cuộc đời chúng ta (sức khỏe, sự nghiệp, gia đình) dường như đang sụp đổ, chúng ta hãy nhớ rằng: nền tảng thật của chúng ta là Đức Ki-tô. Ngài là Tảng Đá góc tường không bao giờ bị lay chuyển. Giữa mọi lời lừa dối, tiếng của Ngài là tiếng nói của sự thật. Giữa mọi nỗi sợ hãi, sự hiện diện của Ngài là bình an đích thực.
Xin Chúa cho chúng ta ơn tỉnh thức để không bị lừa gạt bởi những "cứu tinh" giả hiệu của thế gian. Xin cho chúng ta ơn can đảm để không sợ hãi trước những hỗn loạn của thời cuộc. Và trên hết, xin cho chúng ta một tình yêu mãnh liệt, để trong khi chờ đợi ngày Chúa quang lâm, chúng ta không ngừng xây dựng Đền Thờ của Thiên Chúa ngay tại trần gian này, một Đền Thờ được xây bằng những viên đá sống động của tình yêu thương, sự tha thứ và lòng nhân ái. Để rồi, khi mọi thứ "tảng đá trên tảng đá" của thế gian này sụp đổ, chúng ta sẽ không bị hủy diệt, nhưng được quy tụ vĩnh viễn trong Đền Thờ vinh quang và vĩnh cửu của Nước Trời. Amen.