GIỮA MUÔN VÀN CÁI NHÌN: HÀNH TRÌNH TÌM VỀ CHÂN GIÁ TRỊ CỦA TÂM HỒN

Trong hành trình dương thế đầy những biến động và thăng trầm này, thân phận con người chúng ta hiện diện như một mầu nhiệm, không chỉ đối với chính mình mà còn đối với những người xung quanh. Có bao giờ chúng ta tự hỏi, tại sao cùng một hành động, cùng một lời nói, hay cùng một cách sống, nhưng lại nhận về những phản hồi trái ngược nhau đến thế? Cuộc đời này tựa như một tấm gương đa diện, và mỗi người đi ngang qua đời ta lại cầm trên tay một mảnh gương vỡ để soi chiếu hình ảnh của chúng ta theo cách riêng của họ. Thật vậy, trong mắt một người, bạn có thể là biểu tượng của sự dũng cảm, dám đứng lên bảo vệ chân lý, nhưng trong mắt kẻ khác, sự cẩn trọng và nhẫn nại của bạn lại bị xem là sự hèn nhát, nhu nhược. Với một số người, bạn là hình ảnh của sự mạnh mẽ, kiên cường trước sóng gió, nhưng với người khác, những khoảnh khắc bạn rơi lệ hay cúi đầu thinh lặng lại bị quy kết là yếu đuối, kém cỏi. Đó là nghịch lý của kiếp nhân sinh, nơi mà sự thấu hiểu trọn vẹn dường như là điều xa xỉ giữa chốn trần gian.

Chúng ta sống giữa một mạng lưới chằng chịt các mối tương quan, và trong mạng lưới ấy, mỗi người quan sát chúng ta qua lăng kính của riêng họ – một lăng kính đã được tô màu bởi kinh nghiệm, cảm xúc, định kiến và cả những vết thương trong tâm hồn họ. Có người xem sự hiện diện của bạn là điều phiền toái, bởi lẽ cách sống của bạn, sự ngay thẳng hay đức tin của bạn vô tình trở thành lời tố cáo cho sự lầm lạc của họ, hoặc đơn giản là vì bạn không đáp ứng được những kỳ vọng ích kỷ mà họ đặt ra. Nhưng ngược lại, tạ ơn Chúa, cũng có những người coi bạn là sự an ủi, là bến đỗ bình yên giữa dòng đời vội vã. Đối với họ, sự hiện diện của bạn như làn gió mát lành của Chúa Thánh Thần, xoa dịu những lo âu và nâng đỡ họ đứng dậy. Có người cảm thấy lo lắng, bất an khi ở cạnh bạn, có lẽ vì sự nghiêm khắc hay cầu toàn của bạn làm họ thấy ngột ngạt; nhưng trong khi đó, người khác khi ở bên bạn lại tìm thấy sự bình yên sâu thẳm, bởi họ cảm nhận được sự chân thành và tình yêu thương không vụ lợi nơi trái tim bạn.

Chính Chúa Giêsu, Thầy Chí Thánh của chúng ta, cũng đã từng bước đi giữa muôn vàn cái nhìn mâu thuẫn như thế. Đối với những người thu thuế, kỹ nữ và kẻ tội lỗi, Ngài là Đấng Cứu Độ, là "món quà" tuyệt vời nhất mà Thiên Chúa Cha ban tặng, là người bạn lớn đầy lòng xót thương. Nhưng đối với các kinh sư và người Biệt phái thời bấy giờ, Ngài lại là một kẻ "quá đáng", một kẻ phạm thượng, một người phá vỡ lề luật và gây rối trật tự xã hội. Cùng một Đức Kitô, nhưng là ánh sáng cho người này và là chướng ngại vật cho người kia. Nếu Đấng Tối Cao, Đấng hoàn hảo và vô tội, còn bị thế gian nhìn nhận qua những lăng kính méo mó và chủ quan đến thế, thì huống hồ là chúng ta, những thụ tạo mỏng manh và đầy giới hạn. Hiểu được điều này để chúng ta thấy rằng, việc người khác nghĩ gì về mình không hoàn toàn định nghĩa được con người thật của mình. Giá trị của bạn không nằm ở lời khen tặng của đám đông, cũng chẳng mất đi vì lời chê bai của kẻ đối nghịch.

Với ai đó, bạn có thể là một người quá đáng vì bạn đã dám nói lời từ chối để bảo vệ ranh giới của lương tâm, nhưng với người khác, sự cương quyết đó lại biến bạn thành một món quà, một tấm gương về sự chính trực. Thế giới nhìn nhận bạn qua lăng kính của riêng họ, bằng những quan điểm chủ quan không bao giờ đồng nhất. Những phán xét ấy thường dựa trên những gì họ thấy bên ngoài, hoặc dựa trên việc bạn có mang lại lợi ích cho họ hay không. Nếu chúng ta cứ mải miết chạy theo để làm hài lòng tất cả những cái nhìn ấy, chúng ta sẽ tự đánh mất chính mình, tự xé nát tâm hồn mình thành những mảnh vụn để vừa vặn với khuôn khổ của người khác. Đó là một bi kịch thiêng liêng, nơi con người quên mất rằng mình được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa, chứ không phải theo hình ảnh mong muốn của người đời.

Sự bình an đích thực không đến từ việc được mọi người tung hô, mà đến từ việc sống đúng với thánh ý Chúa và tiếng nói của lương tâm. Thánh Phaolô Tông đồ đã từng chia sẻ một xác tín mạnh mẽ: "Đối với tôi, dù có bị anh em hay tòa án loài người xét xử, tôi cũng chẳng coi là gì... Đấng xét xử tôi chính là Chúa" (1 Cr 4, 3-4). Lời khẳng định ấy nhắc nhở chúng ta rằng, thước đo duy nhất có giá trị vĩnh cửu là cái nhìn của Thiên Chúa. Ngài không nhìn như con người nhìn. Con người nhìn vẻ bề ngoài, nhưng Chúa nhìn thấu suốt tâm can. Ngài thấu hiểu những nỗi niềm, những ý định tốt lành mà đôi khi vì vụng về mà ta thể hiện sai, hoặc những sự hy sinh thầm lặng mà người đời cho là ngu dại. Trong mắt Chúa, sự "dũng cảm" không nhất thiết là phải lớn tiếng tranh đấu, mà đôi khi là sự can đảm để im lặng và tha thứ. Sự "mạnh mẽ" không phải là không bao giờ rơi lệ, mà là dám vác thập giá mình hằng ngày mà theo chân Chúa.

Vậy nên, thay vì cố gắng làm hài lòng tất cả - một nỗ lực vô vọng và vắt kiệt sức lực - hãy sống theo cách mà trái tim bạn, nơi có Chúa ngự trị, cảm thấy đúng. Hãy để Lời Chúa là ngọn đèn soi chiếu cho hành động của bạn, chứ không phải là sự tán dương hay chê bai của dư luận. Hãy sống một cuộc đời bác ái và chân thành, dù cho có người hiểu lầm lòng tốt của bạn là sự toan tính, hay coi sự khiêm nhường của bạn là sự nhu nhược. Đừng để những "nhãn dán" mà người đời gán ghép lên bạn làm lu mờ đi căn tính cao quý của một người con Chúa. Khi bạn sống trọn vẹn với lương tâm ngay lành, khi mọi hành động của bạn đều xuất phát từ tình yêu thương và lòng mến Chúa, bạn sẽ tìm thấy một sự tự do nội tâm mà không ai có thể lấy mất được.

Cuộc đời này ngắn ngủi lắm, chúng ta không đủ thời gian để sống cuộc đời của người khác mong muốn. Hãy can đảm là chính mình trong ân sủng. Nếu có ai đó cảm thấy bình yên khi ở bên bạn, hãy tạ ơn Chúa vì Ngài đã dùng bạn như khí cụ bình an. Nếu có ai đó cảm thấy phiền toái vì sự hiện diện của bạn, hãy cầu nguyện cho họ và cũng hãy khiêm tốn nhìn lại mình, nhưng đừng để điều đó nhấn chìm niềm hy vọng của bạn. Hãy nhớ rằng, cuối cùng, khi tấm màn nhung của cuộc đời khép lại, chúng ta sẽ không đứng trước mặt người đời để chịu sự phán xét về sự nổi tiếng hay tai tiếng, mà chúng ta sẽ đứng trước mặt Đấng là Tình Yêu. Ở đó, mọi lăng kính chủ quan sẽ vỡ tan, chỉ còn lại sự thật trần trụi và lòng thương xót bao la. Hãy sống sao để trong giây phút ấy, bạn có thể mỉm cười vì đã không sống uổng phí một kiếp người để chạy theo những ảo ảnh phù vân, mà đã sống trọn vẹn cho Sự Thật và Tình Yêu.