ĐI ĐÂU CŨNG ĐẤT CŨNG TRỜI, THẢNH THƠI LÀ BỞI TÂM MÌNH BÌNH AN

Trong hành trình dương thế đầy rẫy những lo toan và bất trắc, con người ta thường có xu hướng tìm kiếm sự bình yên bằng cách thay đổi ngoại cảnh. Chúng ta dễ dàng lầm tưởng rằng, nếu mình rời bỏ một thành phố ồn ào để đến một vùng quê yên tĩnh, hoặc trốn chạy khỏi những áp lực công việc hiện tại để tìm đến một chân trời mới, thì tâm hồn sẽ được thảnh thơi. Thế nhưng, thực tế phũ phàng lại thường chứng minh điều ngược lại. Có những người đi khắp bốn phương trời, đặt chân đến những nơi phong cảnh hữu tình nhất, nhưng lòng vẫn nặng trĩu ưu phiền. Ngược lại, có những vị ẩn tu trong bốn bức tường chật hẹp, hay những bệnh nhân nằm liệt trên giường bệnh đau đớn, lại toát lên một sự thanh thản lạ thường. Điều này dẫn chúng ta về một chân lý đơn sơ nhưng sâu sắc mà ông bà ta đã đúc kết, và cũng rất gần gũi với linh đạo Kitô giáo: "Đi đâu cũng đất cũng trời, thảnh thơi là bởi tâm mình bình an".

Quả thật, đất và trời là công trình sáng tạo của Thiên Chúa, ở đâu cũng bao la và hiện diện dưới sự quan phòng của Ngài. Dù ta có đi đến tận cùng trái đất, thì nắng vẫn vàng, mưa vẫn rơi và quy luật của tạo hóa vẫn vận hành như thế. Cái khác biệt không nằm ở bầu trời trên cao hay mặt đất dưới thấp, mà nằm ở "bầu trời" trong chính tâm hồn mỗi người. Thư gửi tín hữu Philipphê mời gọi chúng ta: "Anh em hãy vui luôn trong niềm vui của Chúa". Sự thảnh thơi đích thực của người Kitô hữu không phải là sự vắng bóng của thánh giá, không phải là sự trốn chạy khỏi đau khổ, mà là sự hiện diện của Thiên Chúa trong sâu thẳm cõi lòng. Khi tâm hồn ta thiếu vắng Thiên Chúa, thiếu vắng sự tín thác vào Lòng Thương Xót của Ngài, thì dù ta có đứng giữa thiên đường trần gian, lòng ta vẫn dậy sóng ba đào. Ngược lại, khi tâm ta có Chúa ngự trị, thì dù hoàn cảnh bên ngoài có bão tố phong ba, con thuyền đời ta vẫn neo đậu vững chắc trong bến bờ bình an.

Chúa Giêsu đã từng phán: "Thầy để lại bình an cho các con, Thầy ban bình an của Thầy cho các con. Thầy ban cho các con không như thế gian ban tặng". Lời hứa ấy nhắc nhở chúng ta rằng, sự thảnh thơi của thế gian thường mong manh và lệ thuộc vào điều kiện vật chất. Đó là sự thảnh thơi khi túi tiền rủng rỉnh, khi công danh thành đạt, hay khi sức khỏe dồi dào. Nhưng những thứ ấy nay còn mai mất, tựa như hoa cỏ đồng nội, sớm nở tối tàn. Một cơn bệnh tật, một thất bại trong kinh doanh, hay một biến cố gia đình có thể cuốn phăng đi sự bình an giả tạo ấy trong tích tắc. Trái lại, sự bình an của Chúa là hoa trái của Thánh Thần, nảy sinh từ một lương tâm trong sạch và một thái độ vâng phục thánh ý Chúa Cha. Đó là sự bình an của Chúa Giêsu khi Ngài ngủ yên trên con thuyền giữa biển hồ dậy sóng, hay sự điềm tĩnh lạ lùng của Ngài trước tòa án Philatô. Tâm bình an ấy không đến từ việc kiểm soát được mọi sự xung quanh, mà đến từ việc biết buông bỏ quyền kiểm soát của mình để trao vào tay Đấng Toàn Năng.

Thánh Augustinô đã từng thốt lên một lời kinh để đời: "Lạy Chúa, Chúa đã dựng nên con cho Chúa, và tâm hồn con khắc khoải khôn nguôi cho tới khi được nghỉ yên trong Chúa". Sự khắc khoải, lo âu, bồn chồn mà chúng ta thường cảm thấy, thực chất là tiếng gọi của linh hồn đang khao khát cội nguồn của mình. Chúng ta cứ ngỡ mình bất an vì thiếu tiền, thiếu tình, hay thiếu danh vọng. Nhưng kỳ thực, chúng ta bất an vì thiếu Chúa. Khi chúng ta cố gắng lấp đầy khoảng trống vô tận trong tâm hồn bằng những thứ hữu hạn của trần gian – những chuyến đi xa hoa, những cuộc vui thâu đêm, những tiện nghi vật chất – chúng ta chỉ càng làm cho cơn khát ấy thêm cháy bỏng. Đi đâu cũng chỉ thấy đất, thấy trời, thấy sự giới hạn của kiếp người nếu không có đôi mắt đức tin nhìn thấy bàn tay Chúa đang dìu dắt. Sự thảnh thơi, do đó, là một cuộc hành trình trở về nội tâm, trở về "căn phòng đóng kín cửa" để gặp gỡ Cha, Đấng thấu suốt mọi bí ẩn.

Để có được cái tâm bình an ấy, người tín hữu cần phải tập luyện nhân đức khiêm nhường và phó thác. Kiêu ngạo là kẻ thù của bình an, bởi kẻ kiêu ngạo luôn muốn thế giới vận hành theo ý mình, và khi sự việc trái ý, họ sinh ra bực dọc, oán trách. Người khiêm nhường, trái lại, nhận biết thân phận thụ tạo mỏng manh của mình, biết rằng "mưu sự tại nhân, thành sự tại Thiên". Họ đón nhận mọi biến cố, dù vui hay buồn, như là quà tặng hoặc là phương dược Chúa gửi đến để thánh hóa linh hồn. Đi đâu cũng đất cũng trời, nghĩa là ở đâu cũng là "đất thánh" để ta nên thánh, ở đâu cũng là thao trường để ta tập luyện nhân đức. Nếu Chúa đặt ta ở nơi thị thành náo nhiệt, hãy tìm sự tĩnh lặng giữa ồn ào. Nếu Chúa dẫn ta vào sa mạc khô cằn của thử thách, hãy tìm suối nguồn ân sủng từ các Bí tích. Đừng đợi đến khi mọi sự thuận lợi mới thấy bình an, nhưng hãy bình an ngay trong những điều bất toại, bởi tin rằng "mọi sự đều sinh ích cho những ai yêu mến Thiên Chúa".

Hơn nữa, tâm bình an còn đến từ sự hòa giải. Hòa giải với Thiên Chúa qua Bí tích Giao Hòa để trút bỏ gánh nặng tội lỗi, nguyên nhân sâu xa của mọi sự bất an. Hòa giải với tha nhân để cởi bỏ những xiềng xích của hận thù, ghen ghét. Một tâm hồn còn nuôi dưỡng sự hờn giận thì đi đến chân trời góc biển cũng vẫn mang theo ngọn lửa thiêu đốt chính mình. Chỉ khi biết tha thứ như Chúa đã tha thứ cho ta, lòng ta mới nhẹ nhàng thanh thoát. Lúc ấy, nhìn đâu cũng thấy anh chị em, nhìn đâu cũng thấy ân sủng. Cảnh vật bên ngoài có thể u ám, nhưng tâm hồn ta vẫn là một bầu trời quang đãng đầy nắng ấm của tình yêu thương. Sự thảnh thơi này là tự do đích thực của con cái Chúa, sự tự do không bị cầm tù bởi quá khứ hay lo lắng thái quá về tương lai.

Cuối cùng, chúng ta hãy nhìn lên Mẹ Maria, mẫu gương tuyệt hảo của sự bình an. Cuộc đời Mẹ đâu thiếu những sóng gió: sinh con trong hang đá lạnh lẽo, chạy trốn sang Ai Cập, lạc mất con trong đền thờ, và đau đớn tột cùng dưới chân Thập Giá. Nhưng Mẹ vẫn luôn "ghi nhớ mọi sự và suy đi nghĩ lại trong lòng" với một sự điềm nhiên thánh thiện. Mẹ không than van oán trách, không chạy trốn thực tại, nhưng Mẹ đối diện với mọi sự bằng tiếng "Xin Vâng" tròn đầy. Nhờ tiếng xin vâng ấy, tâm hồn Mẹ luôn là cung điện bình an cho Ngôi Lời ngự trị. Chúng ta hãy nương tựa vào Mẹ, xin Mẹ dạy cho chúng ta bí quyết giữ gìn sự thảnh thơi giữa dòng đời vạn biến. Đi đâu cũng đất cũng trời, nhưng nếu đi cùng Mẹ, đi trong ân sủng Chúa, thì đâu cũng là nhà, đâu cũng là thiên đàng thu nhỏ.

Xin Chúa ban cho mỗi người chúng ta ơn bình an, không phải thứ bình an ru ngủ của thế gian, mà là sự bình an can trường của người môn đệ vác thập giá theo Chân Sư. Để rồi, dù cuộc đời có dắt đưa ta đến những nẻo đường nào, dù gập ghềnh hay bằng phẳng, ta vẫn luôn mỉm cười xác tín: Chúa ở cùng con, con chẳng sợ chi. Chính tâm tình ấy làm nên sự thảnh thơi, biến đổi cái nhìn của ta về thế giới và về chính mình, để ta sống trọn vẹn giây phút hiện tại trong tình yêu quan phòng của Thiên Chúa.