Học cách dạy con từ nhà quân sựthời Xuân Thu Chiến Quốc

Thứ sáu - 31/12/2021 09:09
tải xuống (1)
tải xuống (1)
Dạy con là một vấn đề không hề dễ dàng, đòi hỏi các bậc cha mẹ phải có phương pháp đúng đắn. Dưới đây là bài phát biểu về việc dạy con của giáo sư Huang Yufeng, Đại học Phục Hán (Thượng Hải). Theo ông, các cha mẹ cố gắng hết sức tích lũy của cải cho con cái, nhưng đã bỏ qua yếu tốquan trọng là trẻ em cần có một cuộc sống hạnh phúc – độc lập. Do đó, nhiều đứa trẻ giàu về vật chất nhưng không được tự do về tinh thần. Phạm Lãi là nhà quân sự và chính trị cuối thời Xuân Thu Chiến Quốc, người đã giúp Việt Vương Câu Tiễn đánh bại quân Ngô. Khi đại  sự  thành  công,  Phạm  Lãi  cho  rằng  Câu  Tiễn  là  người nhẫn tâm, ở lúc hoạn nạn thì được chứ lúc an lạc thì không, nên ông đã bí mật đi ởẩn, rồi đổi tên thành Đào Chu Công. Ông có ba người con trai. Đứa con thứ hai sau khi đến nhà Sởlàm ăn, vướng vào  một vụ án giết  người, rồi  bị kết án tử hình. Để cứu con thứ hai, Chu Công sai con út mang vàng đi “đút lót” cho Trang Sinh, một người bạn cũ. Tuy nhiên, con cả sống chết đòi đi,  ông đành  phải  nghe  theo.  Người  con  cảđến  gặp  Trang Sinh, được ông nhận giúp. Trang Sinh sau đó đã tâu vua Sởđại xá  thiên  hạ  và  vốn định  sau  khi  việc  thành  sẽ  trả  tiền  lại  cho Chu Công. Nhưng  không  ngờ  con  cả  của  Chu  Công  lại  dùng  tiền  tiếp  tục nhờ  một  vị  quan  khác.  Nghe  vị  quan đó  nói  lại,  người  con  cảnày nghĩđáng lý không phải phí vàng đem đút lót mà em mình vẫn được thả. Anh ta liền quay lại nhà Trang Sinh, đòi lại vàng. Trang Sinh trả vàng, song cảm thấy xấu hổ vì một đứa trẻ con.
216Ông đã  tâu  với  vua  tha  bổng  tất  cả  phạm  nhân,  chỉ  riêng đem chém con Chu Công. Ngày người con cả mang xác em về, Chu Công than: “Sở dĩ tôi muốn sai thằng út đi, vì khi nó sinh ra, nhà ta đã khá giả, nó sẽkhông tiếc của mang hối lộ người ta. Còn thằng cả sinh ra khi nhà ta còn nghèo khó, nó sẽ tiếc của. Bởi thế lúc nó đi, tôi biết là nó sẽ phải mang xác em nó về”. Chu Công hiểu nhân tình thếthái,  không  những  hiểu  từng đứa  con,  còn  hiểu  cả  Trang  Sinh. Tuy  nhiên,  ông  có  thể  cứu  nước,  nhưng  lại  không  cứu  nổi  con mình. Qua câu chuyện trên để thấy rằng, lớn lên trong một gia đình có điều  kiện, không  phải  suy  nghĩ  cơm  áo  gạo  tiền,  có  thể  là  việc tốt cũng có thể việc xấu. Điều quan trọng là hiểu chính xác con bạn và dạy những điều đúng đắn nhất. Nhiều  bậc  phụ  huynh  trước đây  tin  rằng  chỉ  cần  chăm  chỉ  lao động là có thể giàu có và thay đổi số phận. Trẻ em từ nhỏ buộc phải vào các trường tiểu học, trung học, đại học trọng điểm. Sau khi tốt nghiệp  mong  muốn tìm việc làm, kết  hôn,  mua nhà, rồi sinh  con,  thăng  tiến...  Dường  như  cảđời  giống  như  bị  người khác  cầm  dao  rượt đuổi,  cứ  thế  chạy  mãi  không  ngừng  nghỉ. Con cái mệt mỏi và cha mẹ cũng mệt mỏi. Tất cả mọi thứ nhưđọc sách, làm việc, tình yêu, hôn nhân đều được thực hiện nhưnhiệm  vụ.Chúng  ta đang ở  trong  một  thời đại  thay đổi  quá nhanh  khiến  việc  nuôi  dạy  con  trở  nên  mơ  hồ,  không  chắc  cái nào đúng cái nào sai, cái nào có ý nghĩa. Hơn 100 năm trước, Lỗ Tấn (1881-1936) cũng đã phải thốt lên: “Bây giờ làm thế nào để dạy con?”, bởi lúc đó ông cũng ở trong thời đại của những thay đổi mạnh mẽ. Trong thời đại ngày nay, nhiều thứđã thay đổi khiến các bậc phụ huynh mất niềm tin vào điều  trên.  Bây  giờ  nếu  cha  mẹ  cũng  giáo  dục  con  học  hành
217chăm chỉ, điều đó đã không còn có ý nghĩa. Khái niệm và giá trịtiền  bạc  của  con  cái  bây  giờ  cũng  khác  với  thời  của  cha  mẹchúng.  Những đứa  trẻ  giàu  có,  chúng  sẽ  có  cuộc  sống  nuông chiều từ nhỏ. Có một câu chuyện về nhà tỷ phú mang tiền của mình đến thuê phòng  khách  sạn,  ông  chọn  căn  phòng  rẻ  nhất.  Người  quản  lý khách  sạn  nhận  ra  ông  và  nói: “Thưa  ông,  con  trai  ông  lần trước cũng đến chỗ chúng tôi, nhưng lại chọn căn phòng sang trọng nhất. Ông có muốn đổi phòng không?”.Người  tỷ  phú  nói: “Con  trai  tôi  có  một  người  bố  giàu  có,  nên mới sống trong một căn phòng sang trọng, nhưng tôi chỉ có một người  bố  rất  nghèo”. Câu  nói  của  ông  rất  thú  vị.  Nhiều  người nghĩ  rằng  câu  chuyện  này  châm  biếm  sự  thất  bại  của  cậu  con trai, nhưng thực tế nó chỉ phản ánh hai quan điểm khác nhau vềtiền bạc. Cuộc đối thoại giữa nhà triết gia Hy Lạp Socrates và người đàn ông giàu có trong cuốn sách “Cộng hòa” của Plato có thể là một gợi  ý để  cha  mẹ  giáo  dục  con.  Socrates  hỏi: “Tiền  của  ông  tựkiếm được  hay thừa kế từ cha mình?”.  Người đàn ông giàu có hỏi  lại  rằng: “Tại  sao  ông  lại  hỏi điều  này?  Tiền  tôi  tự  kiếm được thì sao, thừa kế từ cha tôi thì như thế nào?”.Socrates  nói: “Bản  thân  tay  trắng  làm  nên  cơđồ  với  người được thừa kế, ánh mắt nhìn tiền không giống nhau. Bởi số tiền này  không  chỉ  của  cải,  mà  còn  là  sản  phẩm  của  chính  mình, như  vậy  sẽ  yêu  tiền,  giống  như  cha  mẹ  yêu  con  cái  của  họ. Nhưng  nếu đó  là  tiền  thừa  kế,  sẽ  không  có  loại  tình  cảm  nhưvậy, chúng ta chỉ sử dụng nó như một công cụ mà thôi”.Qua những mẩu chuyện trên, Planmycollege, một trang web vềgiáo dục đã đưa ra một số gợi ý cho cha mẹ nuôi dạy con trong thời đại ngày nay.
218Đầu tiên, tôn trọng sựđộc lập của trẻMọi đứa trẻ sinh ra đều là những thiên thần. Tuy nhiên, đến khi đi  học,  chúng  sẽ  bắt đầu  có  những  thói  quen  “xấu”  như  không đọc  sách,  không  ngoan  ngoãn.  Trên  thực  tế, điều đó  không  có nghĩa đứa con đang trở nên tồi tệ, nhưng chúng đã không hoàn toàn bị bố mẹ kiểm soát. Đặc biệt đối với những đứa trẻ sinh ra đã giàu có, chúng thường có  nhiều cơ hội  mở  mang kiến thức, việc  khác  biệt  với  quan điểm  của  cha  mẹ  cũng  hoàn  toàn  bình thường. Giả Bảo Ngọc trong cuốn tiểu thuyết “Hồng Lâu Mộng” không thích đọc  sách  giáo  khoa  và  từ  chối  các đợt  thi  cử.  Cậu  khinh thường  những  người  theo đuổi  danh  tiếng  và  bổng  lộc.  Nhưng cậu  tôn  trọng  phụ  nữ  và  trân  trọng  bản  chất  thực  sự  của  con người. Đối  với  chúng  ta  bây  giờ  nhìn  vào đều  cho  rằng đây  là cách  nhìn  có  ý  nghĩ  tiến  bộ.  Tuy  nhiên,  trong  mắt  người  cha, cậu là một đứa trẻ không hiếu thảo, vì đã không đáp ứng được yêu cầu của một người kế nhiệm kinh doanh trong gia đình. Theo  khảo  sát,  80%  doanh  nhân  và  cha  mẹ  hy  vọng  rằng  con cái họ có thể kế thừa ngành nghề của mình. Nhưng liệu đứa trẻcó hạnh phúc sau khi thừa kế không? Nhiều bậc cha mẹ yêu con nhưng không thực sự tôn trọng con. Họ không tin rằng đứa trẻcó khả năng đưa ra quyết định và làm được mọi việc, vì vậy đã làm hộ chúng  mọi thứ. Một đứa trẻ giàu có về vật chất, nhưng tinh thần không được tự do. Điều đó thực sựđau đớn. Nhiều người giàu trên thế giới có suy nghĩ tân tiến. Họ từ chối cho  con  cái  của  cải. Đây  không  phải  không  yêu  con,  cũng không  phải để  con  học  cách  khổ  cực.  Thực  chất  họ  muốn  cho con tự do lựa chọn và phát triển cuộc sống của chính mình.
219Thứ hai, rèn luyện những thói quen tốt Tiền đề của việc tôn trọng sựđộc lập của trẻ em là nuôi dưỡng trẻ  phát  triển  những  thói  quen  tốt  ngay  từ  nhỏ,  bao  gồm  thói quen  học,  tôn  trọng  người  khác,  tập  thể  dục  và  thói  quen  có trách nhiệm. Có  một  vở  kịch  tên  là  “Tam  Nương  dạy  con”. Đứa  trẻ  không đọc  sách  và  Tam  Nương đã đánh  nó  bằng  một  cây  gậy.  Hiện nay, vấn đề trừng phạt thân thể là rất nhạy cảm, ở các nước phát triển bố mẹ không được phép đánh con. Cha mẹ nên xây dựng thói quen các quy tắc rèn luyện, trong đó, hình phạt cũng là một phương pháp giáo dục không thể thiếu. Hình phạt không phải là bằng trừng phạt thân thể, mà bằng nhiều biện pháp khác. Vì vậy câu hỏi quan trọng không phải là trừng phạt hay không trừng phạt mà là bảo vệ lòng tự trọng của trẻ trong khi cha mẹvẫn trừng phạt vì hành vi sai trái của chúng. Lòng tự trọng một khi bị phá hủy nó khủng khiếp hơn bất cứ sai lầm nào. Đôi khi bạn đánh con hai lần, nó không còn là nỗi đau cơ thể, nó là sựphủ nhận của cha mẹ. Đối với đứa trẻ, đây là tác hại tâm lý lớn nhất. Thứ ba, chú ý đến việc giảng dạy Theo cuốn sách lịch sử, Vương Hi Chi (nhà thư pháp nổi tiếng thời Đông  Tấn)  giỏi  thư  pháp  từ  năm  7  tuổi.  Khi  ông  12  tuổi, luôn theo dõi cha  mình ở trong phòng  và ông cảm thấy thú vị. Ông  rất  tò  mò  cuốn  sách đó  là  gì?  Một  lần,  vô  tình  ông  thấy dưới  gối  cha  có  cuốn  sách  nói  về  nghệ  thuật  thư  pháp  của đời trước,  Hi  Chi  bắt đầu  chú  ý.  Nhân  lúc  cha  ra  khỏi  phòng,  ông thường vào lấy sách đọc trộm. Cha ông nghi ngờ nhưng chưa rõ con  mình vào  làm gì.  Về sau,  mẹ ông biết chuyện, khuyên đợi khi  nào  lớn  cha  sẽ  truyền  thụ  cho.  Hi  Chi đáp  rằng: “Con đã
220hiểu  tường  tận điều  trong  sách  rồi, đợi  khi  con  lớn  e  rằng đã muộn”.Cha  Hi  Chi  thấy  con  còn  nhỏđã  có  chí,  bèn  dạy  con  học.  Chỉqua  thời  gian  ngắn,  thư  pháp  của  ông đã  tiến  bộ  vượt  bậc.  Vì vậy,  cho  dù  không  cần  dạy,  cũng  không  cần  ép  buộc,  con  trai ông tự nhiên bị thu hút với việc học. Trong giáo dục con trẻ, cha mẹ nên gần gũi, hiểu con, việc giáo dục mang tính gợi mở, hơn là ép buộc. Tóm  lại,  dù  có  bao  nhiêu  thất  bại,  miễn  là  có đạo đức  tốt,  thái độ sống tích cực, bạn vẫn có thể rất hạnh phúc. Câu hỏi của LỗTấn  hay  nỗi  trăn  trở  của  hàng  triệu  cha  mẹ  hiện  nay  nên được xác định là làm cho trẻ em hạnh phúc mãi mãi. Bất kể gió nào, mưa nào, mang đến cho đứa trẻ hạnh phúc gia đình, hạnh phúc cá nhân, đây mới là mục tiêu cuối cùng.
 

Nguồn tin: Theo VnExpress

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Click để đánh giá bài viết

Những tin mới hơn

Những tin cũ hơn

Thống kê

  • Đang truy cập138
  • Hôm nay6,999
  • Tháng hiện tại339,610
  • Tổng lượt truy cập32,323,333
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây